Bu yazıyı yazmama neden olan toplantının adı, “Tarımda Kullanılan Zehirler Hakkında Gerçekler ve Rakamlar: Pestisit Atlası.” Bu atlas, uzmanlarca dünya taranarak hazırlanan bir çalışma.
Türkiye, gıda fiyatları artışında rekor kıran bir ülke. Çiğdem Toker’in; Dünya Bankası’nın 2 Ekim’de açıkladığı Gıda Güvenliği Raporu’na dayanarak yazdığı yazıda gıda-fiyat enflasyonu en yüksek 10 ülke arasında Türkiye 4. sırada. Sierra Leono ile Ruanda arasında… Milyonlarca çocuğun gıdaya erişimde sorun yaşadığı, iktidarın tercihi yoksuldan değil zenginden, emekten değil sermayeden yana kullandığı bir dönem.
Öte yandan, tüketilen gıda ürünlerindeki ‘tehlikeli/kanserojen madde/ilaç’ konusu da son derece kritik. Başta çocuklar ve kadınlarda, büyüme sorunlarından meme kanserine insan bünyesinde tahribat yaratan bu maddelerin kullanımı; Avrupa Birliği’nin ‘zengin ülkeleri’nde azaltılır ve/veya kısıtlanırken, yine aynı ülkeler bu maddelerin kendi ülkelerinde üretilip başka ülkelere ihracatına izin veriyor. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi, 2020 Temmuz ayında yaptığı bir açıklama ile gelişmiş ülkelerin yasaklı ve zehirli kimyasallarının gelişmekte olan ülkelere ihracatını eleştirdi. Bir şey değişti mi? Hayır. Para hırsı ve kapitalizm sınır tanımıyor.
Bu yazıyı yazmama neden olan toplantının adı, “Tarımda Kullanılan Zehirler Hakkında Gerçekler ve Rakamlar: Pestisit Atlası.” Bu atlas, uzmanlarca dünya taranarak hazırlanan bir çalışma.
Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği Proje Koordinatörü Yonca Verdioğlu ve Pestisit Atlası’nın Türkiye’ye dair bilgilerini oluşturan ve bilimsel okumaları yapan Gıda Mühendisi Dr. Bülent Şık’ı, hem dinledik hem de sorular sorduk. Başlıklarla aşağıda aktaracağım. Son bir not aktarayım. Gıdadaki zehirlerden tüketen herkes, ama en çok tarım işçileri zarar görüyor. Bülent Şık’ın verdiği bilgiye göre, tek korunaklı alan ise Cumhurbaşkanlığı Sarayı… Çünkü orada, “yenilen her şeyin sofraya gelmeden önce analiz edildiği muazzam bir gıda laboratuvarı var.”
Pestisit nedir?
Tarımda ekinlere ve bitkilere zarar verme potansiyeli bulunan haşereleri, istenmeyen yabani otları, böcekleri yok etmek ve kontrol altında tutmak için kullanılan kimyasal bir zehir olarak tanımlanıyor.
Türkiye’de yoğunlukla hangi illerde kullanılıyor?
Dünyadan başka ülkelerin de analiz edildiği Pestisit Atlası’nda, Türkiye’de kullanılan pestisit miktarının yaklaşık yüzde 50’sinin Adana, Mersin, Manisa, Aydın, Bursa, İzmir ve Antalya’da kullanıldığı ifade ediliyor. Bu illerde hektar başına kullanılan pestisit miktarı çok fazla. Antalya’da, 2020 yılında hektar başına pestisit kullanımı yaklaşık 14 kilogram, Manisa’da 9 kilogram seviyesinde. Pestisit kullanımının yoğun olduğu illerde halk sağlığında sorunlar, biyoçeşitlilik kaybı, kimyasal kirlilik gibi sıkıntılar görülebiliyor.
