Türkiye makarna sektöründe yeni dönemde iç ve dış pazarda kıran kırana rekabet bekleniyor. İç pazarda Mardin ve Şanlıurfa’da yanı sıra en büyük ihracat pazarı olan Afrika’da yeni kurulan fabrikaların sektörde rekabeti artıracağı belirtiliyor. TMSD Başkanı Aykut Göymen, pazarın belli olduğunu ve yeni kurulan tesislerin fiyat rekabetini artıracağını söyledi.
Makarna sektörü, üretimde dünyada üçüncü, ihracatta ise ikinci sırada yer alıyor. Bu yıl faaliyete girecek yatırımların kapasiteye dahil olmamış haliyle sektörün yıllık üretim kapasitesi 3 milyon ton olarak yer alıyor. Bunun 1,5 milyon tonu ihracata gönderiliyor. İç pazar tüketimi ise 650 bin ton olarak yer alıyor. Geriye kalan 850 bin ton ise kapasite fazlası oluşturuyor.
Bu yıl iç ve dış pazarda açılacak yeni üretim tesisleriyle makarna sektöründe kıran kırana bir rekabet de bekleniyor. İç pazarda Mardin ve Şanlıurfa’da ihracatta ise en büyük ana pazarımız olan Afrika’da Gana, Nijer ve Nijerya’da yeni fabrikaların önümüzdeki dönemde rekabeti artıracağına dikkat çekiliyor.
Türkiye’de bu yıl 8 hat devreye girecek
Makarna sektörünün doldurması gereken 850 bin ton boş kapasitesinin olduğunu ifade eden Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği (TMSD) Başkanı Aykut Göymen, bu yıl Mardin ve Şanlıurfa’da yeni kurulan fabrikalarda 7 makarna hattı ve bir hattın da mevcut bir firmanın kapasite artışı yapasıyla 8 hattın devreye gireceğini söyledi. Diğer yandan, Türkiye’nin ihracat pazarlarda da kurulan yeni makarna fabrikalarının olduğunu vurguluyun Göymen, “Afrika kıtasına sadece 2025 yılında bildiğimiz kadarıyla 50’nin üzerinde hat satışı yapıldı. Afrika’da yeni fabrikalar kuruluyor ve rekabetçiliği artıracak yatırımlar. İhracat yapılan ülkelerde kurulan fabrikalar haklı olarak gümrük vergisi de yükseltiliyor” dedi.
Sektörün 2025 yılı hedefin 1,5 milyon tonluk ihracat rakamını korumak olduğunu aktaran Göymen, buna karşılık 933,2 milyon dolarlık ihracat yapıldığını aktardı.
Yurt dışında ihracat yapılan ülkelerde kurulan her makarna tesis ile birlikte vergilerin konulduğunu bildiren Göymen, “Diğer yandan, Avrupa Birliği’ne 20 bin ton kota sınırı olması ve ABD pazarına yüzde 64 oranında anti dampik vergisinden dolayı Türk üreticiler söz konusu pazarlara ürün ihraç edemiyor. Bu pazarlara yeterince ihracat yapamıyoruz. Makarna sektörünün gelişebileceği pazarlar Afrika, Güney Amerika ve Uzakdoğu yer alıyor. Bu pazarları göz önüne aldığımızda 1,5 milyon tonu koruma hedefimiz var” diye konuştu.
Halı fabrikaları gibi olmasın
Yeni kurulan tesislerin pazarda rekabet oluşturacağına dikkat çeken Göymen, bir dönem halıcıların yatırım yaptığını ve bir süre sonra kârlıkları düşmeye başladığını ifade etti. Fabrikalar yeteri kadar kâr edemediği için bir kısmının kapandığını hatırlatan Göymen, “Umarız kimse kapatmaz ve herkesin işi yolunda gider. Ama sonuçta tüketim belli, üretim artıyor” dedi.