Kahve dost mu düşman mı? Kafein hakkındaki efsaneler ve gerçekler

Pek çok insan için gün bir fincan kahve içmeden başlamaz. Sabah kahvesi tüm dünyada en yaygın alışkanlıklardan biri. Nedenlerinden biri -kendine has tadı, kokusu ve ritüeli bir yana- içerdiği kafein elbette.

Modern tıbbın kurucularından Paracelsus’un ünlü sözü kafein için de geçerli aslında: “İlacı zehirden ayıran, dozudur.” Yüksek dozlarda ölümcül olabilen kafeinin, düşük dozlarda verimliliği artırdığı, demansı engellediği, libidoyu yükselttiği ve iştah kontrolünü kolaylaştırdığı da belirtiliyor. Kafeinin uyarıcı etkisi dolaylı yoldan hücresel düzeyde yavaşlamaya izin vermeyerek gerçekleşiyor. Bazen yavaşlamaya izin vermek iyidir.

Kahveyle özdeşleşen, biyoaktif bileşik kafein hakkında en sık duyduğumuz efsaneler ve bilimsel gerçekler:

1.Kafein bağımlılık yapar

Aslında kafeinin kendisi uyarıcı bir madde değil; her hücrede bulunan ve enerji üretimini yavaşlatan mekanizmayı bloke ediyor. Yani yavaşlamaya izin vermeyerek hızlandırıyor.

Uyarıcı etkileri nedeniyle kafeinle ilgili akla ilk gelen soru bağımlılık. Düzenli kafein tüketimi insanda bağımlılığa değil bağışıklığa neden olur. ‘Kafein toleransı’ denen bu durumda kafeinin enerji veren, yorgunluğu azaltan etkileri neredeyse kaybolur.

Araştırmalarda, günde 3 defa 300 miligram kafein alan birinin 18 günde kafeine bağışıklık kazanacağı ve uyarıcı etkisinin yüzde 5’in altına düşeceği tespit edilmiştir. Daha düşük dozlarda bağışıklık daha geç ortaya çıkabilir ama mutlaka çıkar.

Bir kahve tiryakisi kafein almaz veya dozu azaltırsa yorgunluk, baş ağrısı, odaklanma güçlüğü gibi fiziksel belirtiler hisseder. Bağımlılıkla karıştırılmasının sebebi, yoksunluktaki bu geçici fiziksel belirtilerdir.

İyi haber şu ki kafein toleransı geri dönüşümlüdür. Kafein tüketimine yedi ila 10 gün süreyle ara verildiğinde uyarıcı etkileri yerine gelir.

2Ayılmak için kalkar kalkmaz kahve içmek gerekir

Eğer sabah kalkınca ayılamıyorsanız ve ilk aradığınız şey sert bir kupa kahveyse sirkadiyen ritim hormonlarınızın mutlaka kontrol edilmesi gerekir.

Sağlıklı bir sirkadiyen ritimde uyanıklığı sağlayan kortizol hormonu sabah erken saatlerde zaten tepe noktaya ulaşır, yani bu süreçte başka uyarıcıya ihtiyacımız yoktur. Ek uyarıcılar kortizolü daha da artırıp anksiyete, çarpıntı veya mide sorunlarına, hatta uzun vadede bağışıklık sistemi bozukluklarına neden olabilir.

Uyandıktan iki üç saat sonra ve akşamüstü saatlerinde ise kortizol düzeyi düşer, işte bu saatler kahve için idealdir. Sabah kahvenizi biraz erteleyerek daha fazla enerji verdiğini görebilirsiniz.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

Çok Okunanlar

Benzer Haberler
KAÇIRMA

Tarlada 30 lira olan ürün rafta 4 kat fiyatla satılıyor

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, TBMM’de düzenlediği basın...

TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar: Kadın çiftçilerin yüzde 88.2’si BAĞ-KUR primini ödeyemiyor

Türkiye Ziraat Odaları Birliği(TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, Ziraat Odalarına...

Ağaçlar ve toprak geçen sene neredeyse hiç karbondioksit emilimi yapmadı

Kaydedilen en sıcak yıl olarak geçen 2023’te uluslararası araştırmacılardan...

Palamut tezgahlardan inmiyor: Fiyatı daha da artacak

Ordu’da 2 gündür etkili olan soğuk ve yağışlı hava...