Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Ortaş, “Bölgedeki çiftçilerin üretim olanakları ve ekipmanları kullanılamaz hale geldi” dedi.
Kahramanmaraş merkezli yaşanan, Adana dâhil 11 ilde ağır hasarlar bırakan depremin tarım üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çeken İbrahim Ortaş, “Bölgedeki çiftçilerin ürünü, hayvanı ve malı fırsatçıların istismarına bırakılmamalı” dedi. Depremden en çok etkilenen bölgenin önemli bir tarım bölgesi olduğunu vurgulayan Ortaş, “Deprem Türkiye’nin tarım potansiyeli yüksek (Mersin’den-Elazığ’a kadar) 12 ilini etkiledi veya etkisini hissettirdi.
Depremin doğrudan etkilediği Adana’dan Diyarbakır’a kadar toplam 10 il 3.7 milyon hektar verimli tarım arazilerine ve önemli üretim potansiyeline sahip illerdir. TÜİK verilerine göre deprem bölgesi aynı zamanda bir hayvancılık bölgesi olup Kahramanmaraş, Gaziantep, Adıyaman bölgesinde son yıllarda önemli miktarda keçi ve süt inekçiliği yapan çok sayıda hayvan çiftlikleri bulunmaktadır. Bu bağlamda bölgenin tam bir tarım bölgesi olduğu aşikardır” şeklinde konuştu.
Deprem tarımsal faaliyetlere de darbe vurdu
Bölgenin genelinde tarım ve tarıma dayalı üretim yapıldığını anımsatan Ortaş, şöyle devam etti: “Deprem yalnız evlerin yıkılması ve on binlerce canımızın ölmesine yol açmadı, aynı zamanda evcil ve yabani hayat hayvanlarının ölmesine ve yaşam alanlarının yok olmasına yol açtı. Başta köyler ve kentlerin etrafındaki alanlarda tarım ve hayvancılık yapan yüz binlerce çiftçinin varlıkları ve iş imkânları da ciddi düzeyde zarar gördü. Özellikle kırsalda depremin şiddetli derecede etkilediği alanlardaki çiftçilerin bir kısmı yaşamını yitirdi kalanların da bitkisel ve hayvansal üretim olanakları ve ekipmanları kullanılamaz hale geldi. Depremden birçok fabrika ve iş yeri çok ciddi hasar alarak üretim dışında kaldı.”
Üretimin etkilenmemesi için öneriler
Bölgede ivedilikle kamu idaresi başta olmak üzere TİGEM, Tarım İl Müdürlükleri, Tarımsal Araştırma Kurumları ve ilgililerin tarıma yönelik olarak yapılması gerekenleri tespit etmesinin önemine dikkat çeken Ortaş, önerilerini şöyle sıraladı:
● Deprem bölgesindeki insanların, özellikle de kırsal alanda yaşayanların öncelikle barınma, ısınma, beslenme gereksinimlerinin karşılanmalı.
● Deprem bölgesinde tarımsal ilaç, gübre ve diğer girdileri satan bayilere ve esnafın enkaz altın da kalan ya da hasar gören ürün ve malzemeleri için ek destek ve yardımlar yapılmalı.
● Yıkılan ambarlarda kullanılmaz duruma gelen tohumluk ve damızlık ihtiyacı karşılanmalı
● Fide-fidan ihtiyacı belirlenmeli ve ivedilikle sağlanmalı.
● Yıkılan ahır, ağıl ve kümeslerin tespit edilmeli, hayvan kayıpları belirlenmeli. Hayvanların barınabilmesi için uygun nitelikli çadır veya ahır ihtiyacı hızla karşılanmalı.
● Varsa yaralı hayvanların tedavilerine öncelik verilmeli.
● Canlı kurtarılan hayvanlar elden çıkarılmamalı. Kamu eli ile güvenceye alınarak üretimde kalması sağlanmalı. Çiftçilerin geride kalan ürünü, hayvanı ve malı fırsatçıların istismarına bırakılmamalı.
● Süt hayvanlarından sütleri toplanarak soğuk zincir yolu ile bölge dışındaki işletmelere nakledilerek ürünler bayatlamadan değerlendirilmeli.
● Yıkılan ev ve işyerlerinin yeniden inşasına destek sağlanmalı. Yeni yapılacak yapılanmada kesinlikle tarım alanları üzerinde yeni yapılaşmalara izin verilmemeli. Hayvan barınakları, kümeslerin yapılmasında depreme dayanıklılık dikkate alınmalı.
