7. Uluslararası Beyaz Et Kongresi’nde konuşan Uluslararası Kanatlı Eti Konseyi Genel Sekreteri Nicolo Cinotti, “Kanatlı eti sektörü sağlıklı bir büyüme içerisinde ve önünde parlak bir gelecek var. Dünyada 388 milyar dolar ekonomik değeri olan sektörün en önemli iki sorunu kuş gribi (AI) ve antimikrobiyel direnç” açıklamasını yaptı. BESD-BİR Başkanı Naci Kaplan ise gelecek 10 yılda dünya genelinde kanatlı etinde yüzde 13’lük üretim artışı beklendiğini kaydetti.
Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği (BESD-BİR) tarafından 2011 yılından beri düzenlenen Uluslararası Beyaz Et Kongresi’nin 7’incisi (UBEK-7), 16-20 Nisan 2025 tarihleri arasında Antalya’da gerçekleştirildi. Sektörde Türkiye’nin uluslararası katılımla gerçekleşen en büyük ve tek kongresine 33 ülkeden ziraat, veteriner hekim, gıda mühendisleri ve tıp doktorlarından oluşan 870’ten fazla bilim insanı ve sektör paydaşı katıldı. Üç gün boyunca 19 oturum ve 3 uydu sempozyumuna ev sahipliği yapan Kongrede, toplam 22 oturum, 76 bildiri ve ayrıca 59 adet poster sunumu yapıldı.
Ana tema; verimli ve etkin üretim!
7. Uluslararası Beyaz Et Kongresi’nin açılış konuşmasını yapan Kongre Başkanı Prof. Dr. Necmettin Ceylan, kanatlı eti üretiminin insanların sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için büyük öneme sahip olduğunu söyledi. Kanatlı eti sektörünün üretim sırasında her aşamada her zaman bilim ve teknoloji ile barışık olduğunu ve bugün gelinen başarının ve sağlıklı üretimin en temel dayanağının da bu olduğunu belirten Ceylan, şöyle devam etti:
“BESD-BİR’in bu anlayışla hayata geçirdiği tüm faaliyetlerinin önemli hedeflerinden biri de uluslararası marka haline gelmektir. Bu doğrultuda kongremizde ana tema olarak verimli ve etkin üretim temasını ön plana çıkarmak istedik. Beyaz et üretimi yıllardır önemli gelişmelere imza atmakta ve sonuç almaktadır. Kanatlı eti sektörü bilim ve teknolojinin iç içe geçtiği bir alan olarak bu işi en iyi şekilde başarmaktadır.
Verimlilik artışlarının en belirgin sonuçları kanatlı eti sektöründe görülmektedir. Göstergelerde, piliçlerde ve hindilerde zaten çok az olan sera gazı salınımı geçmişe kıyasla çok büyük düşüşler görülmektedir. Bu etkin üretimin de bir sonucudur.”
10 yılda beyaz et üretiminde %13 artış bekleniyor
Açılışta konuşan BESD-BİR Başkanı Naci Kaplan da, kurulduğu ilk yıllardan itibaren her zaman bilimi ön planda tutarak faaliyet gösteren derneğin, sektörün de gelişiminin ve bugünlere gelmesinin, hep bilimsel verileri kullanarak gerçekleştirildiğini söyledi. Kaplan, “Biz ürün üretmekle beraber bilgi üreterek de sektörümüze fayda sağlamamızın çok önemli olduğunu düşünüyoruz.” dedi.
BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, dünyada toplam 356 milyon ton et üretiminin neredeyse %40’ına tekabül eden 146 milyon tonunun kanatlı eti olduğunu belirten Naci Kaplan, şunları kaydetti:
“Aynı raporda, kanatlı hayvancılığını, diğer hayvancılık alanlarına göre en düşük karbon ayak izine sahip olduğu bilgisi yer almaktadır. Gelecek on yılda dünya genelinde kanatlı etinde, artan talebe bağlı olarak %13’lük üretim artışı beklenmekte olup diğer hayvansal gıda ürünleri arasında üretimi en fazla yapılan protein kaynaklı gıda olmaya devam edeceği öngörülmektedir.
2024 yılında 92 ülkeye ihracat yapıldı
Global beyaz et üretim sıralamasında 9’uncu olan ülkemizde 1995 yılında kanatlı eti üretimi 316 bin ton, kişi başı tüketim ise 5 kilogramdı. Bugün geldiğimiz noktada ise kanatlı eti üretiminde 2 milyon 565 bin tona ulaşılmıştır. Bunun 2 milyon 512 bin tonu tavuk eti, 53 bin tonu hindi etidir.
Kanatlı eti ihracatı 2024 yılında, tavuk ayağı hariç 409 bin ton olarak gerçekleşti ve 92 ülkeye ihracat yapıldı. Uzun yılların emeği ile elde edilen dış pazarların, kısıtlama olmaksızın sürdürülmesi, sektör beklentimizdir.”
Kanatlı eti sektörünün en önemli iki sorunu
Dünya beyaz et ticaretinin %86’sını gerçekleştiren 30 ülkenin üyesi olduğu ve kurucu beş ülkeden biri olarak, Türk beyaz et sektörünü temsilen BESD-BİR’in 17 yıldır faal üyesi olduğu Uluslararası Kanatlı Eti Konseyi’nin Genel Sekreteri Nicolo Cinotti de, “Kanatlı eti sektörü sağlıklı ve önünde parlak bir gelecek var. Dünyada 388 milyar dolar ekonomik değeri olan sektörün en önemli iki sorunu kuş gribi (AI) ve antimikrobiyel dirençtir” dedi.
Dünya kanatlı etinin tek temsilcisi olan konseyin son yıllarda bu konularda Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE), FAO ve Dünya Ticaret Örgütü (VTO) ile koordineli olarak çalışmalar sürdürdüğü bilgisini veren Cinotti, Türkiye’nin dünya beyaz üretiminde ve ticaretinde önemli bir yeri olduğuna vurgu yaparak, küresel sorunları tüm üyeleri ile birlikte aşacaklarının açıklamasını yaptı.
Sektör, AB’ye ilk ihracatını gerçekleştirdi
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Gümen ise gıda arzı güvenliğinin ve son dönemde yaşanan afetler sonrasında gıdanın stratejik ürün olduğunun anlaşıldığına dikkat çekerek, değişen koşullara uyum sağlamak ve sürdürülebilirliği sağlamak için Bakanlık olarak hızlı bir dönüşüm başlatıldığını söyledi. Bu dönüşümün toprak ve su kaynaklarının verimli kullanılması konusunda geliştirilen politikalarla yürütüldüğünü belirten Gümen, “Suyu merkeze alan üretim planlaması, yeni tarımsal destekleme modeli, arazilerin etkin kullanımı, sözleşmeli üretim, teknolojinin kullanımı, tarımsal örgütler, kırsal kalkınma yapısal reformları oluşturmaktadır. 2024 yılında hayata geçirdiğimiz üretim planlaması ile kaliteli, sağlıklı ve yeterli hayvansal gıda arzının sağlanması amacıyla stratejik öneme haiz kırmızı et, beyaz et, süt ve yumurtanın nerede ne kadar üretileceğine dair üretim modellerini ortaya koyduk. Ülkemizin ihtiyaçlarının yanında ihracat potansiyelinin ortaya koyarak şekillendirdik.” bedi.
Kanatlı eti sektörünün ilk kez Avrupa Birliği’ne kanatlı eti ihracatı gerçekleştirdiği bilgisini kongre katılımcılarına ileten Bakan Yardımcısı Gümen, “Bakanlık olarak üretimimizi ve ihracatımızı artırmak amacıyla hibe, destek ve Ziraat Bankası aracılığıyla sübvansiyonlu kredi uygulamalarımızla sektörümüzün bu güçlü yapısını destekliyoruz” diye konuştu.
“Kuş gribine karşı dikkatli olunmalı”
Gümen, sektörün; yapay zeka tabanlı üretim planlaması, otomasyon sistemleri, veri analitiği kullanılarak daha verimli ve izlenebilir üretim süreçlerinin oluşturulması, yenilenebilir enerji sistemlerinin sektöre entegrasyonu, düşük karbonlu üretim modelleriyle çevre dostu üretimin planlanması, kadınların ve gençlerin sektöre dahil edilmesi, su kaynaklarının etkin kullanımı ve hayvan refahı konularını daha çok ele alması gerektiğini ifade etti.
Tüm dünyayı tehdit eden salgın hastalıklarla ilgili olarak 2024 ve 25 yıllarında ticari ve ticari olmayan işletmelerde dünyada 77 ülkede 4.965, Avrupa’da ise 35 ülkede 2479 kuş gribi vakası gözlendiğini dile getiren Gümen, ülkemizin 3 büyük göç yolu üzerinde olması sebebiyle 10 mihrak gözlendiğini ve tüm tedbirlerin alındığını belirterek, daha dikkati olunması gerektiğini vurguladı.
BESD-BİR
Kayıtlı 19 üye firması bulunan BESD-BİR, IPC (International Poultry Council) Uluslararası Kanatlı Konseyi’nin kurucu üyelerinden biri olup, Türkiye kanatlı eti sektörünü diğer 27 ülke arasında uluslararası platformda temsil etmektedir.
Dernek, iki senede bir “Uluslararası Beyaz Et Kongresi” düzenliyor.
