Tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım, soğanın kilosunun 30 liraya çıkmasını plansız, istikrarsız, günübirlik politikalara bağladı.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) verilerine göre 2022’de markette en yüksek fiyat artışı yıllık yüzde 314,6 ile kuru soğanda görüldü. Artış 2023’te de durmadı. Bu yılın ilk üç ayında soğana yüzde 101 zam geldi. Fiyatlar 30 lirayı buldu.
Ekonomikm gazetesinden Yıldırım, artışla ilgili olarak son beş senedeki tarım politikalarına işaret etti.
Yıldırım, yazısında son beş senedeki politikaları 10 maddede şöyle özetledi:
1.Fiyatlar ithalatla düşürülmeye çalışıldı
Mayıs 2018’de iklim koşullarına bağlı olarak üretimin azalması, hastalık ve depodaki çürüme nedeniyle piyasaya arz edilen soğan miktarı azalmış ve fiyatlar artmaya başlamıştı. O dönemde markette, pazarda 1,5-2 lira olan kuru soğan 5 lirayı gördü. Dönemin ekonomi bakanı Nihat Zeybekçi fiyat artışına kızdı ve ithalat yapacaklarını açıkladı. İthalatla fiyatlar düşürülmeye çalışıldı. Bugün gelinen noktada kuru soğan fiyatı beş yıl öncesinin beş katı. Yani ithalat çare olmadı.
2.Merkez Bankası’na göre sorumlu kuru soğan
Aynı yılın temmuzunda Merkez Bankası, gıda enflasyonundaki yükselmenin önemli nedenlerinden birinin kuru soğan fiyatı olduğunu iddia etmişti.
3.Soğan tüccarları terörist ilan edildi
Artan kuru soğan fiyatına karşı Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan harekete geçti. Soğan depoları basıldı, tüccarlar terörist ilan edildi. Medyada hemen her gün farklı bölgelerden baskın haberleri yer almaya başladı.
4.Soğan depolanmazsa fiyat artar
Türkiye’de soğan ekimi ve hasadı iki dönemde yapılıyor. Turfanda ve depolanabilir olmak üzere iki tür soğan ekimi ve hasadı olur. Uzun gün soğanı olarak adlandırılan çeşitler temmuz-ağustos-eylül aylarında hasat edilerek depolanır. Depolanmazsa yiyecek soğan olmaz. Fiyat artar.
