Karadeniz Bölgesi’nde fındık rekoltesi ve randımanında ciddi kayıplara neden olan kahverengi kokarca, ülke genelindeki tarım ürünlerini de tehdit ediyor. İstilacı böceğin taşımacılık yoluyla Ege ve Çukurova gibi bölgelere giderek, üretime zarar vereceği belirtiliyor.
Tarım Bakanlığı’nın 2024’te fındık rekoltesini yaklaşık 740 bin ton olarak açıklamasına karşın Karadeniz Bölgesi’nde yaşanan yoğun yağışların rekolte ve verimde ciddi kayıplara neden olması endişesi sürerken, özellikle son yıllarda bölgede görülen kahverengi kokarca istilası da bölgenin geçim kaynağı olan fındığı vurdu.
Başta Ordu ve Giresun olmak üzere tüm Karadeniz Bölgesi’ni etkisi altına alan kahverengi kokarca bütün dünyada ‘en istilacı’ tür olarak nitelendirilirken, bölgeden yükselen sesler bu yılki fındık rekoltesinde yüzde 40’ı aşan oranda bir kayıba dikkat çekiyor. Fındık randımanının da 52’lerden 48’lere düşmesi çiftçinin ürünü bahçede bırakmasına neden oldu. Sadece Ordu’nun Fatsa ilçesinde 84 köyde 80 fındık bahçesine çiftçinin uğramadığı belirtiliyor.
Yaklaşık 2 milyar dolarlık ihracat değeri ile 500 bin ailenin geçim kaynağı olan fındıkta yaşanan kaybın daha da artacağı endişesi hakim. Uzmanlar, istilanın sadece Karadeniz’de ve fındıkla sınırlı kalmayacağı, ülkenin tüm tarım ürünlerini vuracağı konusunda uyarıyor. Öyle ki Sakarya’da da fındık rekoltesini olumsuz etkileyen kokarca böceğinin, artık şehir geneline yayılmaya başladığına dikkat çekiliyor. Hendek, Akyazı, Karapürçek, Karasu ve Kocaali gibi ilçelerin yanı sıra Serdivan’da da bu zararlı böceklerin görülmesi, tarım üreticilerini endişelendiriyor.
Randıman 48’lere kadar düştü
Kokarcanın ilk kez 2017’de Artvin’de, 2020’den itibaren de Ordu’da görüldüğünü hatırlatan Fatsa Ziraat Odası Başkanı Haydar Gürsu, kokarcanın hızlı üremenin yanı sıra taşımacılık yoluyla farklı bölgelere yayıldığını dile getirdi. Kokarca’nın bu yıl bölgede ciddi bir hasara neden olduğunu anlatan Gürsu, “Çoğu çiftçi, fındığını bahçede bıraktı. Benim bahçemde bile randıman 48’lere düştü. 2 tonluk bahçemden 700 kilo fındık alabildim. 700 kilo fındığı normal bir hale getirebilmek için ayıkladık 470 kilo kaldı. 60 TL bandında fındığı sattım, 28 bin TL aldım. Ben bu durumda kendini kurtarmış bir çiftçi sayılırım. Çiftçilerimizin durumu çok kötü” dedi.
