Arz güvenliği ve depolama’ başlıklı son yazımızda, depolamanın, gıda açısından diğer sektörlere göre daha fazla öneme sahip olduğunu belirterek, piyasada fiyat istikrarının etkili bir depolama ile sağlanabileceğini vurgulamıştık.
Bu gerçeği, özellikle dünyada pandemi ile başlayan lojistik sorunlarının, ülkemizde depremler ile iyice ağırlaşması sonucu fark edebildik. Tarım ürünlerinin hasattan sonra da canlılığını sürdürüyor olması, sermayenin devir hızının düşüklüğü ve piyasalarının kendine özel durumları depolamayı kaçınılmaz kılıyor. Aslında depolama, insanlık tarihi kadar eski… Meyve, sebze ve et, binlerce yıl, soğuk mağara ortamlarında veya kurutularak saklanmış, insanların gıda temin edemediği dönemlerde aç kalmalarını önlemiş.
Kıssaların en güzeli olarak bilinen Hz. Yusuf’un Mısır’da Maliye Bakanı olması ve Mısır halkını büyük bir gıda krizinden çıkarması buna güzel bir örnektir. Hz. Yusuf’un, buğdayı, verimin bol olduğu yıllarda depolaması ve kıtlık yaşanan dönemlerde ise bu stokları Mısır halkının ve hatta komşularının aç kalmasını önlemek için kullanması, depolamanın makro ölçekte oynadığı önemli rolü gösterir.
Dünyada gıda milliyetçiliği giderek artıyor
Kuraklık, savaşlar, göçler ve lojistik sorunlar, ekonomik kaygıların ötesinde, ülkeleri, gıda konusunda tam yeterli olabilme çabasına itiyor. Petrol denizinin üzerinde de olsanız, Merkez Bankanız altın külçeleri ile dolu da olsa, ekmeğiniz yoksa en büyük beka sorunu ile karşı karşıyasınız demektir.
Başta Çin ve Hindistan olmak üzere üretimde ve tüketimde söz sahibi olan ülkeler, buğday ve pirinç başta olmak üzere temel besin maddelerinde, depolarını dolu tutuyorlar son yıllarda. Çin, dünya buğday stokunun yarıdan fazlasına sahip olan bir dev… Bununla birlikte dünya genelinde gıda stokları çok düşük seviyelerde.
Lisanslı depoculuğun önemi daha iyi fark ediliyor
Bugün depolamanın modern ve hukuki zeminde yapılmasını sağlayan lisanslı depoculuk ülkemizde oldukça yaygınlaştı. Başta hububat, baklagiller, yağlı tohumlar ve pamuk olmak üzere birçok ürün artık lisanslı depolarda, sağlıklı şartlarda bekletilmekte. Ayrıca bu depolarda ürünlerin pazarlanması bakımından da gerekli altyapı mevcut. Depolama faaliyetinin önemine binaen ülkemizde 2005 yılında ‘Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu’ çıkartıldı.
