Türkiye, 2025’de 12 milyon ton bitkisel üretim kaybetti. TÜİK, zirai don etkisiyle şekillenen 2025 yılı ilk bitkisel üretim tahminlerini açıkladı. Tahıllarda bir önceki yıla göre yüzde 5,3 (71,4 milyon ton), sebzelerde yüzde 1,7 (33 milyon ton), meyvelerde yüzde 24,4 (21,4 milyon ton) oranında azalış öngörülüyor. 2024’deki yaklaşık 137 milyon tonluk bitkisel üretimin 2025’de 125, 8 milyon tona gerilemesi öngörülüyor.
Tarım endüstrisinin bağışıklığı güçlü
12 milyonluk kayıp, “Türkiye’nin gıda kırılganlığını, tarım ticaretindeki bağışıklığını, mukavemetini” ortaya koydu. Tarım ticareti, 12 milyonluk kaybı absorbe edebilecek mi? TARSİM, Ziraat Bankası üreticinin finansmana erişiminde küresel çapta gerçek bir sınav verdi/veriyor. Her iki kurum da sahada maddi manevi motivasyon kaynağı olarak üretenin yanında. En büyük sınavı Tarım Orman Bakanlığı vermeye devam ediyor, her anında üreticinin yanında.
Yaş sebze meyve ihracatçıları kaybı nasıl telafi edecek
28 milyon tondan yüzde 24,4 kayıpla 21, 4 milyon tona düşmesi öngörülen meyvecilik/içecek/baharat ürünlerindeki kayıp üreticisine, ihracatçısına ve ilgili sektörlere önemli kayıplar yaşatacağa benziyor. Türkiye ürettiği 58 milyon tonluk yaş sebze meyvenin yaklaşık yüzde 10’unu ihraç ediliyor. Önemli kısmı ihracata giden, “elmada yüzde 38,7’lik kayıp, şeftalide yüzde 32,1, nektarinde yüzde 35,5, kirazda yüzde 55,7 varan kayıplar” ihracatçılar için “pazar/para/emek” kaybı anlamına geliyor.