Yapılan son araştırma, yumurta, pirinç ve kahve gibi günlük yiyecek ve içeceklerin tüketiminin insanların yüksek seviyelerde PFAS kimyasallarına maruz kalmasına yol açabileceğini gösterdi.
Temmuz ayında yayınlanan çalışmada, ABD’nin New Hampshire eyaletinde yaşayan 1.500’den fazla anneden 2009’dan bu yana kan ve anne sütü örnekleri alındı. Günlük yumurta tüketiminde her bir standart sapma için katılımcıların kan dolaşımında PFOS’ta (perflorooktan sülfonat) %4,4’lük bir artışın yanı sıra PFOA (perflorooktanoat) ve PFDA (perflorodekanoat) seviyelerinde sırasıyla %3,3 ve %10,3’lük bir artış görüldü.
Yüksek miktarda beyaz pirinç, kırmızı et, kahve ve deniz ürünleri tüketenlerde de benzer bir konsantrasyon artışı tespit edildi.
PFAS hakkında
PFAS, karbon-flor bağlarına dayanan insan yapımı kimyasallar grubudur. Söz konusu bağlar çok güçlüdür ve bozulmaya karşı o kadar dirençlidir ki PFAS’ın birçok üründe kullanım için uygun olmasını sağlar. Ne yazık ki bu özellik, söz konusu kimyasalların çevrede yıllarca indirgenmeden durmasına neden olur. Dayanıklılığı sebebiyle kalıcı kimyasallar alınan bu maddeler günlük kullandığımız birçok eşyada halen mevcut. Ancak ilgili birçok farklı bileşik nedeniyle, PFAS’ın tehlikeleri büyük ölçüde belirsiz.
Yeni araştırmanın bulguları kanser, tiroid hastalığı, karaciğer hasarı ve doğurganlık sorunları da dahil olmak üzere bir dizi sağlık sorunuyla ilişkilendirilen sentetik kimyasalların günlük gıdalardaki varlığına ilişkin artan endişelere bir yenisini ekliyor.
Kalıcı kimyasallar dünyanın her köşesine ulaştı
Dublin Şehir Üniversitesi Makine ve İmalat Mühendisliği Fakültesi’nde Yardımcı Doçent olan Eadaoin Carthy, gıda tedarik zincirlerinde PFAS kimyasallarının varlığına ilişkin bu son bulguların endişe verici olduğunu, ancak şaşırtıcı olmadığını söyledi ve şunları ekledi:
“Bu kimyasallar su, toprak ve hava dahil olmak üzere çeşitli çevresel ortamlarda tespit edildi. Bu da sonunda gıda zincirine bulaşmalarına yol açtı. Son on yılda, özellikle içme suyu ve tüketici ürünlerinde PFAS kontaminasyonu konusunda artan bir endişe ve araştırma var. Bununla birlikte, beyaz pirinç, yumurta, kırmızı et, deniz ürünleri ve kahve gibi gıda maddelerinde bulunma miktarları, daha önce anlaşılandan daha geniş ve yaygın bir soruna işaret ediyor.
CHEM Trust’ta araştırmacı olan Dr. Shubhi Sharma da “PFAS dünyanın her köşesini kirletmiş durumda” diye konuştu.
CHEM Trust’ın kendi yaptığı araştırma, PFAS’ın Avrupa’da tek kullanımlık gıda ambalajlarında ve sofra gereçlerinde yaygın olarak kullanıldığını ve analiz için laboratuvara gönderilen 42 numuneden 32’sinde kasıtlı PFAS işleminin doğrulandığını ortaya koydu. Sharma, “Bu son derece endişe verici. Çünkü araştırmalar bazı PFAS’ları belirli kanser türleri, Alzheimer hastalığı ve çocuklarda gelişim zorlukları da dahil olmak üzere ciddi sağlık sorunlarıyla ilişkilendiriyor” diye konuştu
Araştırmadan elde edilen sonuçlar Science of the Total Environment dergisinde yayınlandı.
