Fındıkta hasat yaklaşırken gözler rekolte tahmini ve taban fiyata çevrildi. Geçen yıla göre maliyetlerinin iki kat arttığını üstelik verimin düştüğüne dikkat çeken üretici, fiyatın rekolteden bağımsız açıklanmasını istiyor. İhracatçı ise fiyatın yanı sıra asıl olarak finansmana erişememekten yakınıyor.
Fındıkta üretici ve sanayici arasında uzun yıllardır devam eden rekolte ve fiyat tartışması, hasada sayılı günler kala yine gündemde. Üretici, sanayici ve ihracatçı; açıklanacak rekolte tahminine ve serbest piyasada oluşacak fiyata odaklanmış durumda. EKONOMİ’nin Tarım Bakanlığı’na yakın kaynaklardan edindiği bilgiye göre önümüzdeki günlerde açıklanması beklenen rekolte tahmini 717 bin 931 ton ile geçen yılın yaklaşık 47 bin ton altında. Tarım Bakanlığı dışında Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KİB) ve TÜİK’in de tahmin çalışmaları bulunuyor. TÜİK’in tahmini 730 bin ile Bakanlığınkine yakın olsa da ihracatçılar yaklaşık 90 bin ton fazlasıyla 810 bin ton civarında bir üretim bekliyor.
Rekoltedeki düşüş ile birlikte bu yıl işçilik, gübre ve ilaç olmak üzere girdi maliyetlerinde yüksek artışlar yaşayan üreticinin fiyat beklentisi yüksek. Ziraat odaları tarafından yapılan çalışmaya göre 1 kg fındığın ortalama üretim maliyeti 71 liranın üzerinde. Bu tutar Doğu Karadeniz’de daha da yükseliyor. Bu aşamada gözler açıklanacak taban fiyat ve Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) izleyeceği politikaya çevriliyor. Geçen yıl TMO’nun açıkladığı 52-54 TL taban fiyata rağmen serbest piyasada fiyatlar uzun süre 43 TL bandında seyretmiş, tepkiler üzerine yapılan müdahalelerle 48-56 TL arasında seyreden fiyat ancak sezon sonuna doğru 60 TL’ye çıkmıştı. EKONOMİ gazetesine bilgi veren sektör temsilcileri, hem üreticinin hem de sanayicinin kabulleneceği bir serbest piyasa fiyatının oluşmasını bekliyor.
“Fiyat rekolteden bağımsız açıklanmalı”
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi ve Perşembe Ziraat Odası Başkanı Soydan Arslan, farklı rekolte tahmin çalışmalarına dikkat çekiyor ve açıklanacak fiyatın rekolteden bağımsız olması gerektiğini savunuyor. Arslan’ın dikkat çektiği bir başka konu da taban fiyatın fındık pazara inmeden önce açıklanması gerektiği. Son bir yılda üreticinin girdi maliyetlerinin en az 2 kat arttığını dile getiren Arslan, geçen yıl 750 lira olan bahçe temizleme yevmiyesinin bu yıl 2 bin liraya, 300 lira olan toplama yevmiyesinin de 700 liraya yükseldiğini hatırlatarak “Bu nedenle üretici ne alacağını bilmeli” yorumunu yapıyor. Arslan, son 5 sezon taban fiyatının 3-3,5 dolar/kg civarında olduğunu ve TMO’nun alımlara devam etmesi gerektiğinin de altını çiziyor.
