Bilim insanları sürdürülebilir balık endüstrisinin sağlanması için yeni model geliştirdi. Geliştirilen model ile yılda en az 100 milyon metrik ton karbondioksit yakalanacak.
Gıda sektörü, küresel karbon emisyonunun yaklaşık yüzde 30’undan sorumlu. Söz konusu emisyonun yüzde 4’ü ise balıkçılık faaliyetlerinden kaynaklanıyor. Avrupa Komisyonu ve ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü verilerine göre dünyada avlanan 1 kilogram balık, 1 ile 5 kilogram arasında karbondioksit emisyonu oluşturuyor. Türkiye’de yakalanan her 1 kilogram balık ise 2.5 ile 3 kilogram arası karbon salımına neden oluyor. Bu nedenle balık endüstrisinin sürdürülebilirliği gelecek nesiller açısından büyük önem taşıyor.
Balık endüstrisindeki karbon emisyonunu düşürmek için yeni bir model üzerinde çalışan Yale Üniversitesi bilim insanları, çalışma sonucunda düşük oksijenli su ortamlarında karbon yakalama için yeni model geliştirmeyi başardı. Üzerinde çalışılan yeni model ile artan küresel sıcaklıklara çözüm bulunması ve maliyet düşüşü elde edilmesi hedefleniyor. Tahminlere göre balık çiftliklerinde ve diğer düşük oksijenli su ortamlarında artırılmış demir sülfür oluşumu yoluyla alkalinite üreterek, yılda en az 100 milyon metrik ton karbondioksit yakalanacak. Bu sayede toksik sülfür uzaklaştırılırken, tonlarca karbondioksit de yakalanmış olacak.
Karbonu uzaklaştırmalıyız
Model, Ağustos 2025’te göreve başlayacak olan Yer Bilimleri Bölümü baş araştırmacısı Mojtaba Fakhraee ve Yale Üniversitesi Dünya ve Gezegen Bilimleri profesörü Noah Planavsky tarafından geliştirildi. Çalışmaya ilişkin konuşan Fakhraee, “Emisyonları azaltmak için kullanılan geleneksel yöntemler artık Paris Anlaşması’nda belirlenen hedef olan küresel sıcaklık artışını 2 santigrat derecenin altında tutmak için yeterli değil. Atmosferden karbonu uzaklaştırmamız gereken bir durumdayız. Bu noktadan kaçış yok” diye konuştu.
