Tarım ve Orman Bakanlığı, 2024 yılı için doğadan toplanarak ihracatı yasak olan, doğa ve üretim olarak kotayla sınırlandırılan, ihracat miktarları ve ticarete konu çevre ölçüleri ile ihracatı üretimden serbest olan çiçek soğanlarının familyalarını, cinslerini ve türlerini belirledi.
Doğal Çiçek Soğanlarının 2024 Yılı İhracat Listesi Hakkında Tebliğ (No: 2023/59), 26 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yayımlanan Tebliğle, 2024 yılı için doğadan toplanarak ihracatı yasak olan çiçek soğanlarının familyalarını, cinslerini ve türleri; doğa ve üretim olarak kotayla sınırlandırılan çiçek soğanlarının familyalarını, cinslerini ve türleri; ihracat miktarları ve ticarete konu çevre ölçüleri ile ihracatı üretimden serbest olan çiçek soğanlarının familyalarını, cinslerini ve türleri belirlendi.
2024 yılında ihracı yasak türler
Buna göre, Tebliğ Ek-1’de yer alan tablonun (I) numaralı sütununda yer alan türlerin ihracatı yapılamayacak. 19/9/1996 tarihli ve 22762 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallara İlişkin Tebliğ (İhracat 96/31) gereğince GTİP numarası “0714.90.20.00.12” ve “1106.20.90.00.11” olan Orchidaceae (salepgiller) familyası türlerinin yumru ve droglarının da (toz, tablet ve her türlü formda) ihracatı yapılamayacak.
Tablonun (II) numaralı sütununda yer alan türlerin firmalar bazında ihracat kontenjanı, Teknik Komite tarafından tespit edilecek ve Bakanlıkça uygun görüldüğü takdirde yürürlüğe konulacak. Tespit edilen ihracat kontenjanları Bakanlık tarafından firmalara bildirilecek. Bu Tebliğ kapsamındaki tüm türlerin firmalar arasında kontenjan devri yapılamayacak.
Menşei belgesi düzenlenecek
Firmalar, Tablonun (II) numaralı sütununda yer alan türlere ait doğa kontenjanlarını, il müdürlüğünden ve/veya Orman Genel Müdürlüğü taşra teşkilatı tarafından düzenlenecek Menşei Belgesi karşılığında doğadan; üretim kontenjanlarını ise il müdürlüğünce verilen Hasat Belgesi karşılığında, kendilerine kayıtlı tarlalardan veya kendi adlarına sözleşme yapılmış çiftçilere ait tarlalardan temin edecek.
Tablonun her üç sütununda yer alan türlerin aksamlarının (yaprak, tohum, çiçek, soğan, yumru ve benzeri) ihraç edilebilmesi için Bakanlıktan ihraç müsaadesi alınması gerekecek.
CITES’e tabi olanlar için BÜGEM izin belgesi düzenleyecek
Tablonun (III) numaralı sütunundaki kültüre alınan türlere, il müdürlüğünden alınan Hasat Belgesine istinaden, Lilium candidum (Akzambak), Lilium martagon (Türkzambağı/Sultanzambağı), Iris tuberosum (Süsen), Calla aethiopica (Kalla), Polianthes tuberosa (Sümbülteber), Fritillaria persica (Adıyaman lalesi/Kırklale), Fritillaria imperialis (Ağlayangelin), Anemone blanda (Dağlalesi), Geranium tuberosum (Çakmuz), Sternbergia lutea (Karaçiğdem), Dracunculus vulgaris (Yılanbıçağı), Arum italicum (Yılanyastığı), Arum dioscorides (Tirşikpancarı), Drimia maritima (=Urginea maritima; Adasoğanı), Leucojum aestivum (Gölsoğanı), Crocus sativus (Safran) türleri için il müdürlüğünce ihraç izni verilecek. Bu türlerden CITES’e tabi olanlar için Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü (BÜGEM) tarafından CITES İzin Belgesi düzenlenecek.
Tebliğ kapsamındaki türlerin soğanları ve yeşil aksamı; maden işletme sahaları, karayolu açılan, yeni baraj gölü tesis edilecek olan, yeni iskâna açılan alanlar ve benzeri alanlar ile tapulu arazilerden sökülüp, biçilebilecek. Bunun için sahanın belirtilen nitelikleri taşıdığının ilgili Devlet kuruluşlarınca kanıtlanması, sökülecek veya biçilecek miktar ile saha tayininin ise il müdürlüğünce yapılması ve bunların resmî belgelerle tespit edilmesi gerekecek. İl müdürlüğü tarafından belgelenen doğal çiçek soğanlarının aksamları yurt içinde üretim için anaç materyali olarak kullanılabilecek.
Doğal türler ve kültürü yapılan popülasyonlardan herhangi bir ıslah metoduyla ıslah edilmiş çeşitler hariç olmak üzere bu Tebliğ kapsamında yer alan doğal çiçek soğanlarının yeniden ihracat (re-eksport) amaçlı izinleri BÜGEM’in yetkisinde olacak.
Doğal çiçek soğanlarının GTİP numarası ve kısıtlamalar
GTİP numarası “0601.10.90.10.00” olan Doğal çiçek soğanlarının popülasyonlarının durumu ve nöbetleşme (münavebe) esaslarına göre belirlenen yerlerde ve türlerde söküm yapılamayacak. Buna göre; Konya ili Beyşehir ve Seydişehir ilçeleri; Antalya ili Alanya, Gazipaşa ve Manavgat ilçelerinde; Isparta ilinin tamamında Galanthus elwesii (Toros kardeleni) türü toplanamayacak.
Doğadan izinsiz ve kaçak toplama yapan kişi veya kuruluşlara, 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca; ihracat aşamasında gerçeğe aykırı beyanda bulunanlar hakkında 5553 sayılı Tohumculuk Kanununun 12 nci maddesi ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 3 üncü maddesi gereğince işlem yapılacak.
21/12/2022 tarihli ve 32050 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Doğal Çiçek Soğanlarının 2023 Yılı İhracat Listesi Hakkında Tebliğ’i (Tebliğ No: 2022/55) yürürlükten kaldıran Tebliğ, 1/1/2024 tarihinde yürürlüğe girecek.
www.gidahatti.com/haber/18547994/dogal-cicek-soganlarinin-ihracat-listesi-belirlendi
