TURİZM Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TÜRYİD) Yönetim Kurulu Başkanı Kaya Demirer, bugün Atatürk Kültür Merkezi’nde gerçekleşecek “5. Global GastroEkonomi Zirvesi” öncesi Başkan Yardımcıları Ebru Koralı ve Yücel Özalp başta olmak üzere yönetim kurulunu topladı, konu başlıkları üzerinde durdu:
– TÜRYİD çatısı altında 200 patronun 350 markası, 3 bin 500 restoranı var. Son birkaç yıldır yüksek seyreden enflasyon ortamında bizi de içine alan hizmet tarafındaki fiyatlama konusunda çok eleştiri alıyoruz. Kendi durumumuzu iyi anlatmamız gerekiyor.
TURYİD ekibine bazı verileri hazırlattı:
TÜİK verileriyle Mayıs 2020’den Mayıs 2025’e enfl asyon artışı yüzde 540 oldu.
· Söz konusu dönemde gıda enfl asyonu yüzde 750’ye ulaştı. ·
O parayla geçinmeye çalışanları haklı olarak mutlu etmeyen asgari ücret artışı da yüzde 850’yi buldu.
· Ücretlerin toplam maliyetlerimiz içindeki payı 5 yıl önce yüzde 25-30 iken bugün yüzde 45’e çıktı.
COVID-19 pandemisinde kapısına kilit vurulan, tamamen durmak zorunda kalan sektörlerin başında geldiklerini anımsadı:
– Pandemi sonrası ciddi bir talep artışı yaşadık. Talep artışını 2023 yılı ikinci yarısına kadar fiyatlarımıza yansıttık. Talep hep öyle devam edecek sandık. Ancak, o günlerden itibaren bazı müşteriler, “Sen bu parayı etmezsin” demeye başladı. Sektördeki fiyat artışı yavaşladı.
Kaya Demirer, Ebru Koralı ve Yücel Özalp’la “5. Global GastroEkonomi Zirvesi”-nin hemen öncesinde sohbet ettik. Demirer, Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı’nın (TGA) desteği ile düzenledikleri zirvede Topkapı Üniversitesi Rektörü Prof. Emre Alkin ile fiyatlar üzerine özel bir oturumda buluşacaklarını bildirdi:
– Prof. Emre Alkin, Yunan adalarındaki konaklama-restoran fiyatları ile Bodrum’u karşılaştırmış, bizim fiyatlarımızın yüksekliğini eleştirmişti. Prof. Alkin’le bu konuyu zirvemizde konuşacağız. Eleştirilerine yanıt vereceğim.
Demirer, Taksim’deki AKM’de düzenleyecekleri “GastroEkonomi” zirvesi için 2 bin 400 kişinin kayıt yaptırdığını kaydetti:
– İlk zirvenin adını ve konusunu “GastroDiplomasi” olarak belirlemiştik. 2008 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndaki bir toplantıda gastronominin turizmdeki, ekonominin önemini anlatmaya çalışmıştım. Bugün artık o günlerden epey ilerdeyiz.
İlk zirvede başlığı “Gastro-Diplomasi” olarak belirleyince eleştiri aldıklarını vurguladı:
– Gastronominin “soft power” (yumuşak güç) olduğunu anlatmaya çalıştık. O konuda da önemli ölçüde yol aldık.
İklim krizinin yeme-içmeye dönük etkileri üzerinde durdu:
– Bugün gıda enflasyonunun yanına “ısı enflasyonu” da ekleniyor. Bunu Nisan ayı başlarında yaşadığımız ağır zirai don, sonrasında da yaz aylarında kuraklıkla hissettik. Bu konuyu da zirvenin konuşma başlıkları arasına aldık.
“5. Global GastroEkonomi Zirvesi”nde kamuoyunun dikkatini çekecek oturumlardan biri “Restoranlar pahalı mı, değil mi?” başlığı altında gerçekleşecek. Restoranlardaki 5 yıllık fiyat artışının gıda enflasyonunun 100 puan altında kalması, “Restoranlar pahalı mı, değil mi?” sorusuna yeterli yanıt olabilecek mi?
Türkiye’de yeme-içme sektörünün toplamı 25 milyar doları buluyor
TURİZM Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD) Yönetim Kurulu Başkanı Kaya Demirer,
“Kesişme Noktası” temasıyla gerçekleşecek “Global GastroEkonomi Zirvesi” öncesi buluşmamızda dünyadan şu veriler üzerinde durdu:
· Dünyada yeme-içme sektörünün büyüklüğü 4.5 trilyon doları buluyor.
· Dünyada sektörümüz 360 milyon kişiye istihdam kapısı açmış bulunuyor.
· Gastronomi turizminin büyüklüğü 1.1 trilyon dolar düzeyinde seyrediyor.
· Yani, dünya gastronomi cirosunun 4’te biri turizm üzerinden gerçekleşiyor.
Türkiye ile ilgili verileri sorduk, anlattı:
· Türkiye’de yeme içme sektörü 25 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.
· Gastronominin turizmdeki payının yüzde 15-20 dolayında olduğunu hesaplıyoruz.
· Bu yıl ulaşılması hedeflenen 64 milyar dolarlık turizm geliri içinde gastronominin payı 12.8 milyar dolar olacak gibi görünüyor.
· Yeme-içme sektörünün ülkemizdeki istihdamı 2 milyona yaklaşıyor.
Demirer, bu verilerin ardından şu noktanın altını çizdi:
– Yalnızca TURYİD çatısı altındaki 350 markamız, yılda 200 milyondan fazla ziyaretçiyi ağırlıyor. Bu, gastronominin ülkemiz için üretimden istihdama uzanan bir kalkınma modeli haline geldiğini gösteriyor.
