Didem Eryar Ünlü
Ülkemizin de içerisinde yer aldığı Akdeniz Havzası, küresel iklim değişikliğine karşı yerkürenin en hassas bölgelerinden birisi. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’ne göre iklim değişikliğinden en fazla etkilenecek olan Akdeniz Havzası’nda bulunan Türkiye’nin Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde yüzde 20 ile yüzde 40 arasında, İç ve Batı Anadolu bölgelerinde ise yüzde 40’ı aşan oranlarda yağışların azalacağı öngörülüyor. Bu durum gelecekte bugünkünden daha uzun ve şiddetli kuraklıkların sıklıkla yaşanması olasılığını artırıyor. Yapılan kuraklık riski çalışmalarında Türkiye nüfusunun 50 milyonluk kesimini barındıran 30 şehrin büyük oranda kuraklıktan etkileneceği görülüyor.
Akdeniz Havzası’nda gerçekleşecek 2 derecelik bir sıcaklık artışı, beklenmeyen hava olayları, sıcak hava dalgaları, orman yangınlarının sayısında ve etkisinde artış, kuraklık ve bunların sonucu olarak yaşanan biyolojik çeşitlilik kaybı, turizm gelirlerinde azalma, tarımsal verim kaybı ve en önemlisi kuraklık olarak etkilerini hissettirecek. Hatta hissettirmeye çoktan başladı. Türkiye’de son aylardaki yağışların azlığı ve barajlarda su doluluk oranların düşmesi, kuraklık riskini yeniden gündeme getirdi. Yağışların önümüzdeki aylarda da mevsim normallerinin dışında seyretmesi ihtimali kaygı yaratıyor.
Özellikle Güneydoğu Anadolu bölgesi ile Uşak, Denizli ve Burdur “olağanüstü kurak” bölgeler olarak ön plana çıktı. İstanbul ise şu an için “hafif kurak” durumda. Fakat Marmara’nın büyük bir kısmı, Ege, İç Anadolu’nun büyük bir kısmı, Karadeniz’de bulunan Zonguldak, Bartın, Kastamonu ve Sinop ile Doğu Anadolu “şiddetli kuraklık” tehlikesi yaşıyor. Bu arada; İstanbul’a su sağlayan 10 barajdan doluluk oranı yüzde 50’nin üzerinde bulunan bir baraj kalmadı.
YAĞIŞ AZ VE DÜZENSİZ
Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) verilerine göre; Marmara Bölgesi’nin bütününde, Ege Bölgesi’nin kıyı ilçeleri hariç kalan kesimlerinde; Akdeniz Bölgesi’nin küçük bir bölümünde, İç Anadolu Bölgesi’nin ortası ile batısında; Karadeniz Bölgesi’nin batı, orta ve doğudaki bazı bölümlerine, Doğu Anadolu Bölgesi’nin ortası ile kuzey kesimlerinde; Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin ise bazı bölümlerinde farklı şiddetlerde kuraklık etkili oldu.
Bu bölgelerden Marmara, Trakya ve İç Anadolu bölgelerinin bazı yerlerindeki kuraklık, olağanüstü kuraklık, çok şiddetli kuraklık ve şiddetli kuraklık düzeyinde yaşandı.
