Prof. Dr. Aykut Gül: Küresel sistem krizi Trump ve gıdanın geleceği

Aşırı tüketim ve sömürgeye dayanan küresel sistem, uluslararası tarım ti­caretini ve gıda güvencesini tehdit ediyor. Trump, henüz göreve başlamadan sos­yal medya paylaşımları ile küresel denge­leri sarsıyor. Tartışmalar, ABD ve Çin’in dış ticaretine odaklansa da gözden kaçan önemli bir nokta var: Gıda ticaretindeki değişim.

Aslında her şey Trump’ın ilk döneminde Çin’e tarifeler ve ticari kısıtlamalar koy­masıyla başladı. Çin, bir yandan ABD’den, başta soya olmak üzere, tarımsal ithalatını azaltıp Brezilya’ya yönelirken diğer yan­dan gıdada kendine yeterlilik konusunda tarımsal altyapı ve teknolojilere büyük ya­tırımlar yapmaya başladı. Rusya, gıdada kendine yeterlilik konusuna çok daha ön­ce el atmış ve mesafe almıştı.

Sonuçta ABD’li çiftçiler bundan çok olumsuz etkilenirken Güney Amerika ül­kelerinin tarımsal gücü giderek artıyor. Tüketici açısından ise gıda fiyatları yük­seliyor. Oluşumu onlarca yıl süren tedarik zincirlerinin kırılmasına Trump’ın birkaç sosyal medya paylaşımı yetiyor.

Aşırı tüketim ve sömürge düzeni

Küresel sistem krizi aslında İkinci Dün­ya Savaşı sonrasında Bretton Woods’da kurulan dünya düzeni.

İklim değişikliği ve kuraklık, doğal kay­nakların hızla tükenmesi, türlerin giderek yok olması, temiz suyun azalması ve göç­ler başta olmak üzere neredeyse tüm kü­resel sorunların kaynağı bugünkü küresel düzendir. Bu düzenin temeli ise aşırı tü­ketime, sömürgeye ve adaletsiz paylaşıma dayalı.

Tüketimin körüklenmesi daha fazla üre­tim, daha fazla üretim ise daha fazla kaynak kullanımı anlamına geliyor. Karbon ayak izi ve su ayak izi gibi terimler, kaynakların aşırı tüketimi ve heba edilmesi ile ortaya çıkmıştır. Ancak en büyük problem, tüm bu sorunlara neden olanların çözümün adresi olarak kendilerini göstermeleri.

2008 finansal krizi ile dünya ekonomi­sinin durağanlaşması, pandemi, iklim kri­zi ve kuraklık, ülkeleri farklı arayışlara yö­neltiyor.

 

Çok Okunanlar

Benzer Haberler
KAÇIRMA

Growtech Antalya Tarım Fuarı Açıldı

Bu yıl 22'ncisi düzenlenen Growtech Antalya Tarım Fuarı, yerli...

Mandalina ihracatında Ekim bereketi

Yaş meyve sebze ürünlerinin ihracat şampiyonu mandalina Sonbahar ve kış...

Tarımda üretici fiyatlarında aylık artış ekimde yüzde 4 oldu

Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE), ekimde bir...

Dört kişilik bir ailenin açlık sınırı belli oldu

Büro Emekçileri Sendikası Araştırma Merkezi (BES-AR), Kasım 2025’e ilişkin...