Portakalın en dış kısmındaki acı kabuğun ana işlevi, meyveyi korumaktır. Çöpe atmaktan vazgeçersek, kabuk insan sağlığını da koruyabilir…
Portakal kabuğun ferulolputresin (İng. Feruloylputrescine, FP) adı verilen yeni bir biyoaktif bileşik içerdiği, bu bileşiğin tüketildiğinde kalp sağlığına fayda sağlayabileceği belirlendi
Portakal kabuğundaki bu keşif Florida Üniversitesi ve ABD Tarım Bakanlığı’ndaki (USDA) bilim insanlarını heyecanlandırdı.
Deneylerde, fareler altı hafta boyunca FP açısından zengin besleyici bir portakal kabuğu özü ile beslendiğinde, araştırmacılar iltihaplanma ve kalp damar hastalıklarıyla bağlantılı kan biyobelirteçlerinde bir azalma olduğunu fark etti. Bu süre zarfında yüksek yağlı bir diyet tüketirken bile, günlük bir doz FP ile beslenen hayvanlar kontrol grubundan daha az yağ kütlesi kazandı.
FP, esasen greyfurt yapraklarında ve suyunda bulunan bir metabolit. Bazı portakallarda da görülmekle birlikte, misket limonu, limon, mandalina veya mandalinada bulunmaz. Bileşik, antioksidan ve anti-inflamatuar potansiyeli nedeniyle son yıllarda büyük ilgi gördü, ancak uzmanların bu konuda hala bilmediği çok şey var.
Florida Üniversitesi’nden gıda bilimci Yu Wang, “Bu, ferulolputresinin kalp damar hastalık riskini azaltmada daha önce bilinmeyen sağlık potansiyelini vurgulayan yeni bir bulgu” diye konuştu.
Portakal dünyanın en popüler meyvelerinden biri. Çoğunlukla suyu için tüketilir, acı kabuğu ise genellikle atılır. Her yıl 32 milyon ton portakal kabuğu çöpe gidiyor, oysa kabuk tamamen yenilebilir niteliktedir ve insan sağlığı için yararlı olabilir. Portakal artıkları tavuklara yedirildiğinde, hayvanların sağlığını olumlu etkilediği biliniyor.
ABD’nin Florida eyaletinde, portakal kabuklarının yaklaşık yarısı sığırlara veriliyor. Yeni araştırmanın sonuçları, bunun bir kısmını insanların tüketmesinin de önemli yarar sağlayabileceğine işaret ediyor.
Portakal kabuğu etkileyici bir besin profiline sahip
Sulu kısmıyla karşılaştırıldığında, portakalın kabuğu etkileyici bir vitamin, antioksidan ve limonen konsantrasyona sahiptir. Limonen, anti-enflamatuar ve anti-kanser özelliklere sahip olabilecek bir kimyasal.
Hangi biyoaktif bileşiklerin insan sağlığı için en önemli olduğunu ve nedenini bulmak, bilim adamları mümkün olan en sağlıklı özü yapmak istiyorlarsa önemli.
FP bileşiği de göz ardı edilmemeli. Bu metabolit tüketildiğinde, bağırsaktaki bazı spesifik bakterilerin gıdaları parçalarken trimetilamin (TMA) adı verilen bir yan ürünü açığa çıkarmasının engellendiği düşünülüyor. TMA, genellikle et veya yüksek yağlı, düşük proteinli diyetlerin sindiriminde rol oynayan bağırsak bakterileri tarafından üretilir. Bu bileşik bağırsak yoluyla kan dolaşımına girdiğinde, karaciğere gider ve trimetilamin N-oksite (TMAO) metabolize olur.
TMAO, arteriyel plak oluşumu, kalp hastalığı, felç, obezite ve tip 2 diyabet riskinin artmasıyla bağlantılıdır. Portakal kabuklarındaki FP bu riske karşı koymaya yardımcı olabilir.
Florida’da yapılan deneylerde, fareler FP içeren portakal kabuğu özü ile beslendiğinde, genellikle bu metabolitleri üreten bakteriler faal olmaya devam etse bile, TMA ve TMAO seviyeleri azalmıştır. Aynı faydaların insanlar için de geçerli olup olmadığı belli değil, ancak ABD Tarım Bakanlığı (USDA) bunu öğrenmek istiyor.
Portakal kabukları öğünlere dahil edilmesi en kolay yiyecek değil, ancak bilim insanları kabuktan tüketilebilir bir ürün tasarlayabilirse, popüler ve sağlığı koruyan bir ürün elde edilebilir.
Araştırmadan elde edilen sonuçlar Journal of Agricultural and Food Chemistry dergisinde yayınlandı.
