New York’taki Syracuse Üniversitesi profesörlerinden Burak Kazaz, geliştirdiği algoritmalarla dünyanın en ünlü şarapları Bordo ve Burgonya’ların fiyatlarını yönlendiriyor.
Artık ülkemize de gelen Michelin rehberinin tavsiye listesindeki Şans Restaurant‘ta, öğle yemeğindeyiz. Levent’teki villanın şık salonundaki masamızın evsahibi, Ernest & Young Türkiye başkanlığından emekli olup sadece 10 yılda dünya çapında bir şarap üreticisi haline gelen Mustafa Çamlıca. Benim dışımdaki diğer konuk ise, New York Syracuse Üniversitesi Whitman Yönetim Okulu’ndan Prof. Dr. Burak Kazaz. Buluşma nedenimiz, “şarap analitiği” bilim dalının öncüsü Kazaz’ın geliştirdiği ve şarap dünyasını etkisi altına alan özel algoritmalar. Bu yüzden kısa bir süre önce İngiltere’den büyük bir ödülle dönen, Drinks Business dergisi tarafından “Yılın En İyi 100 Şarap Yapımcısı” sıfatına lâyık görülen Çamlıca’yı kuru bir tebrikle yetiniyor, daha çok Burak Bey’e kulak veriyoruz. Elbette masamızda Chamlija etiketli yine ödüllü bir şarap var. Chardonnay üzümlerinden yapılma Felix Culpa’mızı yudumlarken, bir yandan da şef Rudolf Van Nunen‘in o günkü spesiyalitesi Bodrum dilbalıklarının tadlarına bakıyoruz. Doğrusu Chardonnay ile şefin Fransız usulü tereyağında kızarttığı dilbalığı da, mükemmel gidiyor…
Tarımsal tedarik zincirleri uzmanı Burak Kazaz, şarapla ilgilenme serüvenini şöyle anlatıyor: “2000’lerin başında Miami‘de öğretim üyesiydim ve daha çok portakal suyunu araştırıyordum. Bir hocam da Arjantin şarapçılığı üzerine araştırma yapıyordu. ‘Arjantin’deki üretici arkadaşlarım fiyatlandırma konusunda yardım istiyorlar’ deyince rastlantıyla bu alana girmiş oldum. New York’a geçince de eyaletin önemli bir şarap bölgesi olan Finger Lake şaraplarının fiyat eğilimlerini araştırmaya başladım. Dünyada fiyatları en çok tartışılan ve ikinci el satışlarla spekülasyona konu olan şaraplar Bordo ve Burgonya kırmızıları olduğu için de zamanla onlara odaklandım.”
Prof. Dr. Burak Kazaz üst düzey Bordo ve Burgonya şaraplarının ideal yatırım araçları olduğunu söylüyor.
“Dolar bazında en az yüzde 8 getiri kesin”
Peki ortalama bir şarapseverin pek gündeminde olmayan, daha çok zengin koleksiyonerlerin ve yatırımcıların ilgilendiği bu şaraplarla ilgili araştırmaları, ona hangi sonuçları vermiş? Kazaz, bunu da şöyle yanıtlıyor: “Bordo’nun ‘Grand Cru’ sıfatlı ünlü şatoları, Ekim aylarındaki fermantasyonlarının ardından birkaç ay dinlendiriliyor ve henüz fıçılarda iken, fıçılardan çekilen örneklerin şarap yazarları ve tüccarları tarafından tadılıp puanlanmasının ardından satışa sunuluyor. İkinci bir satış dalgası da iki yıl sonra şaraplar şişelenirken yaşanıyor. Bu iki dönemeçte şatoların şaraplarına koydukları fiyatlar çok kritik. Çok yüksek fiyatlandırma satışları azaltıyor ve prestiji zedeleyebiliyor. Düşük fiyatlandırma da şatoya ‘kârdan zarar’ ettiriyor, bu şarapları alıp satan aracılara fazla kazanç sağlıyor. İşte biz üniversitemizde bu fiyatları sağlıklı belirleyecek modeller geliştirdik.”
