Hazirandan bu yana devam eden rekor sıcaklık yüzünden ürünler kavruldu, yaz mevsiminde sebze-meyve fiyatları üç haneli rakamlara ulaştı.
Son dönemde çarşı ve pazarda benzer sorulara o kadar çok muhatap oluyoruz ki bu konuyu yeniden yazmamız farz oldu: “Yaz geldi; meyve-sebze fiyatları ne zaman ucuzlayacak? Ürünler neden pörsümüş?”
En son söyleyeceğimizi en baştan belirtelim. Meyve ve sebzenin bollaştığı, fiyatların düştüğü yaz dönemleri artık geride kaldı.
TÜİK’in tartışmalı verileri bile bunu teyit ediyor. Haziranda taze meyve fiyatları aylık bazda yüzde 8,5 arttı; yıllık artış oranı yüzde 97’yi aştı. Patates ve yumru bitkiler dışındaki sebzelerin fiyatı ise aylık yüzde 3,5 artarken, yıllık artış oranı yüzde 68’e dayandı.
Tabii şunu da artık herkes kabul diyor. Termometrenin gösterdiği sıcaklık ile hissedilen sıcaklık arasında ne kadar fark varsa, TÜİK verileriyle çarşı ve pazarda hissedilen fiyat artış oranları arasında da bir o kadar fark var. Ama şu da bir gerçek ki tarımsal üretim ve fiyatlamaya ilişkin tek bir problemimiz yok. Yüksek enflasyon sorunuyla boğuşan Türkiye’de tarım ve gıda sektörünü iklimsel sorunlar daha sık vurmaya başladı.
Uzun süre rekor seviyelerde seyreden sıcaklıklar Türkiye’nin birçok bölgesinde meyve ve sebzelerin yanmasına sebep olmaya devam ediyor. Nasıl olmasın? Türkiye’de geçen ay ortalama sıcaklıklar son 53 yılın en sıcak haziran ayı olarak kayıtlara geçti.
53 yılın en sıcak, 23 yılın en kurak Haziranını yaşadık
Haziranda en yüksek sıcaklık 47,8 dereceyle Şanlıurfa Ceylanpınar’da tespit edildi. Antalya 44,7 dereceyi, Aydın 44,6’yı test ederken, Adana ve Mersin 42,9’u gördü. Hissedilen sıcaklıkları varın siz tahmin edin…
Haziran yağışları da normale göre yüzde 65, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 80 azaldı. Bir başka deyişle Türkiye genelinde son 23 yılın en düşük haziran ayı yağışı gerçekleşti.
Adana, Mersin ve Antalya gibi tarımsal üretimin yoğun şekilde yapıldığı illerde kavun, karpuz, domates, biber, patlıcan, fasulye ve kabak başta olmak üzere pek çok sebzede yanıklar meydana geldi. Manisa’da üzüm bağları deyim yerindeyse kavruldu. Kıyı bölgelerinde şeftali, nektarin, kayısı ve erik gibi ürünler de aşırı sıcaklardan nasibini aldı.
Haziran ayından bu yana şahit olduğumuz bu tablo yeni normalimiz olmaya başladı. Son 1-1,5 ayda İzmir, Bursa, Sivas, Iğdır, Ardahan, Tunceli, Denizli, Muş, Erzincan, Çorum ve Amasya gibi illerde aniden bastıran aşırı sağanak yağış, sel ve dolu gibi afetlerden zarar gören tarım alanları da cabası.