Anagold firması tarafından işletilen Erzincan-İliç’teki altın madeninde 15 yıldır çalışan ve 13 Şubat 2024’teki yığın liç kayması sonrası duran üretim sebebiyle işten çıkarılan işçiler hayvancılığa başladı. İşten çıkarmalar devam ederken, madenin bitişiğindeki Sabırlı Köyünde yaşayan bazı işçiler tazminatlarıyla mütevazı koyun ve keçi sürüleri edindi. Tekrar hayvancılığa yönelen Sabırlı Köyü sakinleri, maden yüzünden daralan mera alanları, hayvancılık yöntemlerinin unutulması ve nesiller arası devamlılığın kopması yüzünden beklemedikleri zorluklar yaşıyor.
Erzincan İliç’te Çöpler Altın Madeni’nde siyanür solüsyonu yüklü cevherin maden arazisine saçılması ile meydana gelen, dokuz maden çalışanının hayatını kaybetmesine yol açan facianın ardından ilçede yaşayanlar yaşam mücadelesi vermeye başladı. Anagold Madencilik ve taşeron firmaların madenle ilgili ÇED olumlu kararının iptalinin ardından işten çıkarmaya başladığı işçiler, arkadaşlarını kaybettikten sonra işlerinden de oldu. Yıllar önce tarım ve hayvancılığı bırakıp madende çalışmaya başlayan işçiler, artık koşulların da tamamen değiştiği ilçede hayatlarını sürdürebilmek için yeniden hayvancılığa döndü. Ancak işçilerin hayatı artık eskisinden çok daha zor.
İşten çıkarılan ya da ücretsiz izne ayrılmak zorunda kalan maden işçilerinin bazıları bugünlerde, maden açılmadan önceki geçim kaynaklarını geri kazanmaya çalışıyor. Meralarının bir kısmını maden sahasından korumayı başarabilen Sabırlı Köyünden madenciler, edindikleri tazminatları ya da şahsi birikimlerini kullanarak, yeniden küçükbaş hayvan sahibi olup madenden bağımsız bir yaşam kurmayı deniyor.
Madenin tekrar işletmeye geçip geçmeyeceği konusundaki belirsizlik sürüyor ama daha fazla beklemek istemeyen Sabırlı sakini eski maden çalışanları, koyun ve keçi satın alarak hayvancılığa tekrar başladı.
Sabırlı Köyü sakinleri, bin civarında küçükbaş hayvan alındığını ve madenden çıkarılan ya da zorunlu izne gönderilen işçilerin, maden öncesindeki gibi hayvancılık yapmaya başladığını söylüyor.
İliçli eski maden işçisi: 52 yaşımdan sonra keçi peşine düştüm
Ancak 15 yıldır madende çalışan İliç halkı hayvancılığa dönüşte zorlanıyor.
İliç’teki altın madeni için 2000’li yıllardaki sondajlar ve üretim hazırlıkları sonrasında, Anagold Çöpler Altın Madenindeki altın üretimi 2010’da başlamıştı. Madenin çevresindeki Sabırlı ve Çöpler Köylerinde yaşayanların büyük çoğunluğu, geçimlerini 2010’dan beri madenden kazanıyordu.
İşten çıkarılırken almaya hak kazandığı yaklaşık 600.000 TL tutarında tazminatının tümüyle 120 keçiden oluşan bir sürü satın alan Naci Çelik, Sabırlı Köyünde yeniden küçükbaş hayvancılığa başlayan eski maden işçilerinden biri.
