Halil İbrahim Paltun (Giresun Ticaret ve Sanayi Odası Yüksek İstişare Kurulu Üyesi, Altun Gıda A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanı) bana bir ilkokul çocuğunun anlayabileceği netlikte, tane tane meseleyi anlattı.
Buna göre;
Neredeyse her on senede bir fındık fiyatları tavan yaparak, kabuklu fındık bazında 5 $’ı aşar. Bu durum herhangi bir spekülasyon nedeniyle değil, doğrudan doğruya rekolte/üretim nedeniyle husule gelir.
Hem dünya bazında, hem Türkiye gerçekliği bize göstermektedir ki, bu yılda o onlu yıllardan bir tanesidir. Rekolte beklenenin çok altında gerçekleşmiştir. (Mesela kabuklu fındık 2004 yılında 6 $, 2014 yılında ise 7 $’ı görmüştür)
Bu nedenle, TMO fındık fiyatını elli randıman Giresun kalite için 84 TL açıklamasına rağmen, pazara inmesinden kısa bir süre sonra piyasada fındık 100 TL’nin üzerine çıkmıştır.
Hal böyleyken, fiyatlar yükselmeye devam ederken devreye İtalyan şirketi FERRORE girer.
Bu arada belirtmeliyiz ki, dünya fındığının neredeyse yarısını FERRORE alıp-satar. Böyle olunca o malum efsanedeki gibi fındık fiyatları Hamburg’da belirlenmez, Ferrore’nin yönetim kademesinde belirlenir…
İşte bu FERRORE, şimdilerde, TMO’ya atfettiği bir söylentiyle, fiyatların yükselmesini durdurma yönünde piyasaya müdahale etmektedir.
Şöyle ki, TMO’nun elinde geçen seneden kalma 120.000 ton fındık bulunmaktadır. Üstüne bu yılki alımları da koyduğumuzda (her ne kadar geçen yıllara nazaran çok az alım yapmış olsa da) ortaya piyasayı belirleyecek derecede dominant bir aktör çıkar…