Kadir Yiğit
2020-2022 yılları arasında gübre ithalatında hızlı bir artış yaşanırken, 2023 ve 2024 yıllarında belirgin bir düşüş gözlemlenmektedir. Pandemi döneminde yaşanan fiyat artışlarının etkisini göz ardı ettiğimizde, bu düşüşün Türkiye’nin gübre ithalatında yapısal bir azalmaya işaret ettiği söylenebilir.
2023 ve 2024 yıllarındaki düşüşün temel nedenleri arasında hem iklimsel hem de ekonomik faktörler öne çıkmaktadır. Kuraklık, yağış düzensizlikleri ve toprak verimliliğinde yaşanan sorunlar tarım sektörünü olumsuz etkilerken, mevsimsel anormalliklerin sıklaşması bu sorunları daha da derinleştirmektedir.
Ayrıca sert ekonomik koşullar, gübre fiyatlarını yükselterek erişimi zorlaştırmaktadır. Bu iki temel faktörün birleşimi, gübre tüketiminde belirgin bir azalmaya yol açmıştır.
Gübre sektörünün temel bileşenleri olan azot, fosfor ve potasyum içeren hammaddelerin tüketimindeki düşüş, bitkisel üretimde verim ve kalite kaybına neden olmaktadır. Bu durum yalnızca gıda kalitesini ve insan sağlığını değil, aynı zamanda yaş meyve-sebze, kuru gıda ve baharat gibi bitkisel ürünlerin ihracatını da olumsuz etkilemektedir.
