“Dünyada satılan balın yarısı sahte”

Taklit ve tağşişin en fazla olduğu ürünlerden biri olan baldaki sahtekârlıklara karşı tüketicileri uyaran Elif Tanuğur Samancı, dünya genelinde bal diye satılan ürünlerin yarısının sahte olduğunu bildirdi. Propolis ve arı sütü gibi ürünlere de dikkat çeken Samancı, “Üretim zor, rant çok olduğu için bu ürünlerin de yüzde 90’ı sahte” dedi.

Beslenme açısından zen­gin bir içeriğe sahip olan bal ve arı ürünleri sah­tekârlığın en yoğun olduğu alan­lardan biri. Bir bal üretim ülkesi olan Türkiye’de de dönem dönem şeker şurubuna esans katılarak piyasaya sürülen taklit ve tağ­şiş ürünler tespit edilerek Tarım ve Orman Bakanlığı’nca tüketi­ciler uyarılıyor. Bunun yanında uygun koşullarda üretilmeyen bal ve arı ürünleri de içerik ba­kımından orijinal değerini kay­bediyor. TÜİK’in istatistiklerine göre Türkiye’de 2024 yılında 95 bin 492 ton bal üretildi.

Üretim bir önceki yıla kıyasla yüzde 16,9 oranında azaldı. Statista verile­rine baktığımızda dünya çapın­da ortalama yıllık doğal bal üre­timi 2023’te yaklaşık 1,89 milyon metrik ton oldu. FAO raporlarına göre de dünyada en büyük doğal bal üreticisi ülkeler Çin, Türkiye, Arjantin, İran, Etiyopya ve ABD olarak sıralanıyor. Çin 465 mil­yon tonla açık ara lider. Buna kar­şın en yoğun sahte bal üretimi­nin de bu ülkede yapıldığı sektör temsilcilerince dile getiriliyor.

“Sahte ürünlerin sonu sözleşmeli üretimle gelir”

Gıda mühendisi Dr. Aslı Elif Ta­nuğur Samancı da “Arıların Eko­sisteme ve Sürdürülebilir Beslen­meye Etkisi” başlıklı sunumunda, sahte arı ürünlerinin dünya gene­linde kol gezdiğine dikkat çekti. “Dünyada satılan balın en az yarı­sı sahte” diyen Tanuğur Samancı, propolis, arı sütü, arı ekmeği gibi üretimi zahmetli ama rantı yük­sek ürünlerde ise bu oranının yüz­de 90’lara kadar çıktığını dile ge­tirdi. İstanbul Teknik Üniversite­si (İTÜ) Teknokent’te bir girişim olarak 12 yıl önce ortaya çıkan ve arı ürünleri konusunda kat etti­ği mesafe ile sektörde kendine yer edinen Bee’o Propolis’in “Sürdü­rülebilir Bir Gelecek İçin Arı Var­sa Hayat Var!” konu başlığı ile dü­zenlediği toplantıda kurucusu olduğu marka ile ilgili de bilgiler veren Tanuğur Samancı, “Biz söz­leşmeli üretim yapıyoruz. On ko­van ile başlayan üreticilerimizin hepsi şimdi birer küçük arıcılık iş­letmesi haline geldi. Dünyada bu sistem ile ödül aldık. Arıcılar sade­ce üretim, verim ve kaliteye odak­lanıyorlar. Sahte ürünlerden kur­tulmanın yolu sözleşmeli arıcılık modelinden geçiyor. Sahte ürün yapanlar arılara ve arıcılara zarar veriyor” ifadelerini kullandı.