Greenpeace Türkiye Direktörü Berkan Özyer, “Pestisitler ve Çocuklar Raporu’nda pestisit kalıntılarının Türkiye’deki çocukların sağlığına dair ciddi bir risk oluşturduğu görülüyor. Pestisit kullanımını azaltacak veya tamamen ortadan kaldıracak organik-ekolojik ü retim yöntemleri ülke genelinde kamusal olarak teşvik edilmeli ve yaygınlaştırılmalı. Sağlıklı ve temiz gıdaya ulaşma hakkı, çocukların en temel hakkıdır” diyor.
“Bozuk bir gıda sistemiyle yaşıyoruz. Hem insanların hem de gezegenin iyiliği için bu sistemin acilen değiştirilmesi gerekiyor.Gıda, yaşamdır. Yetiştirdiğimiz ve yediğimiz gıdalar vücudumuzu ayakta tutar. Kültürümüzü canlandırır. Toplumlarımızı güçlendirir. Ne olduğumuz konusunda her şeyden daha belirleyicidir. Ama ne yazık ki gıda sistemimiz bozuk. Tüketiciler artık yediklerine güvenmiyor. Pek çok çiftçi yoksullukla mücadele ediyor. Yetersiz beslenme ve obezite hayatları mahvediyor. Ve tüm dünyada milyonlarca insan gün be gün aç kalmaya devam ediyor. Dahası; dünyanın büyük bir kısmına hakim olan kâr odaklı, kimyasal yoğunluğu yüksek, endüstriyel ölçekli tarım modeli gezegen için çok büyük bir tehdit oluşturuyor. Greenpeace’in Gıda ve Tarım Vizyonu başka bir yolun mümkün olduğunu göstermeyi amaçlıyor. Ekolojik tarım, modern bilim ve yeniliği, doğaya ve biyoçeşitliliğe saygıyla bir araya getiriyor, sağlıklı tarım ve sağlıklı gıda sağlıyor, toprağı, suyu ve iklimi koruyor, kimyasal girdilerle çevreyi kirletmiyor ya da genetiği değiştirilmiş ürün kullanmıyor. Ve merkezine şu anda gıdamızı kontrol eden şirketleri değil; insanları, çiftçileri, tüketicileri ve üreticileri koyuyor.”
Bu sözler, Exeter Üniversitesi Greenpeace Araştırma Laboratuvarları Yöneticisi Reyes Tirado’ya ait ve Greenpeace’in 2015 yılında yayınladığı Ekolojik Tarım Raporu’nun girişinde yer alıyor. Greenpeace’in Ekolojik Tarım Vizyonu, agroekoloji ilkelerine dayalı bir gıda ve tarım sistemini temsil ediyor. Bu sistem, sadece çevreye duyarlı değil, aynı zamanda ekonomik olarak da uygulanabilen kültürel çeşitliliğe saygı duyan adil bir yaklaşımı benimsiyor. Yerel koşullara özgü çözümler üretiyor, küçük ve büyük ölçekli çiftliklerde uygulanabiliyor, düşük dış girdi ve fosil yakıt kullanımına dayanıyor. Yedi ülkeden oluşan bu vizyonun, önemli ilkelerinden biri de pestisit kullanımının engellenmesi. Oysa ne yazık ki, pestisitler hala gıdamız için büyük bir tehdit oluşturmaya devam ediyor.
“Pestisitler ve Çocuklar” raporu
Greenpeace Türkiye’nin yaptırdığı pestisit kalıntı analiz sonuçlarını da içeren “Pestisitler ve Çocuklar” raporuna göre, analiz edilen her 3 gıdadan 1’inde mevzuata uygunsuzluk tespit edildi.
Araştırmada İstanbul’da beş zincir marketin mağazalarından ve farklı semt pazarlarından alınan 14 tür sebze ve meyveye ait 155 ayrı örnek, uluslararası akredite bir laboratuvarda incelendi. Analiz sonucuna göre örneklerin yüzde 61’inde birden fazla pestisit kalıntısı, yüzde 43’ünde ise en az bir PFAS’li pestisit kalıntısı tespit edildi. Analiz edilen ürünlerin yüzde 31,6’sında ise hormonal sistem bozucu, nörolojik gelişim etkileyici ve kanserojen olduğu bilinen pestisitlere rastlandı.
155 örneğin yüzde 33’ünün, Türk Gıda Kodeksi Pestisitlerin Maksimum Kalıntı Limitleri Yönetmeliği’ne uygun olmadığı belirlendi. Bu ürünlerin 50’sinde ruhsatsız pestisit kullanımı tespit edildi. Pestisit kalıntısı limit aşımı ile yasaklı ya da ruhsatsız pestisit kullanımına en fazla salamura yaprak (yüzde 80), yeşil sivri biber (yüzde 70), ıspanak (yüzde 67), kıvırcık marul (yüzde 40) armut (yüzde 40), üzüm (yüzde 40), golden elma ve starking elma (yüzde 30), dolmalık biber, patlıcan (yüzde 20), domates (yüzde 13) portakal (yüzde 10) ve hıyar örneklerinde (yüzde 7) rastlandı. Greenpeace Türkiye’nin sürdürdüğü Zehir Etme kampanyası kapsamında yaptırdığı bu analizler gıda mühendisi Dr. Bülent Şık tarafından “Pestisitler ve Çocuklar-Çoklu Kalıntı, PFAS ve Gelişimsel Toksisite” başlıklı raporda değerlendirildi. Raporda, pestisitlerin özellikle çocuk sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri vurgulanırken, pestisit kullanımını azaltıp ortadan kaldıracak yöntemlerin yaygınlaştırılması talep ediliyor.
