Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi 22 Mart Dünya Su Günü dolayısıyla “Tarımda Su Kullanımı, Su Yönetimi ve Su Tasarrufu” konularının ele alındığı bir panel düzenlemiştir. İzlemiş olduğum bu toplantı ile ilgili önemli bilgiler ilerideki yazılarda ele alınacaktır. Bir önceki yazıda Büyük Menderes Havzasındaki yağış yetersizliği nedeniyle Aydın Valiliği tarafından sulanan arazilerin yarısına su verilemeyeceği kararı ele alınmıştı. Benzeri kararlar daha önce de alınmıştır. Korkarım önümüzdeki yıllarda çok daha sıkı kısıtlamalar kaçınılmaz olacaktır.
İKLİMDEKİ DÖNGÜSELLİK
Toplantıda yapılan sunumda ortalama on yıllık aralıklarla yağışlı ve kurak dönemlerin birbirini izlediği görülmüştür. Sıcaklığın düşük olduğu yılların kurak, nisbeten sıcak geçen yıllarda yağışların bol olduğu gösterilmiştir. Kuraklık verim düşüklüğüne yol açar, temel gıda maddeleri ve hemen hemen bütün tarım ürünlerinin üretimi azalır. Besin maddeleri pahalanır, ekonomik krizler ortaya çıkar. Savaşlar kuraklık dönmelerinde çıkar. 2030 yıllarına kadar devam edecek serin ve kurak dönemin sıkıntılı geçeceği bilimsel esaslara dayanan bir öngörüdür. Önümüzdeki peş peşe gelecek kurak yılların sıkıntılarını atlatmak için önlemler almak zorundayız.
SUYUN DÖNGÜSÜ
Doğal ortamda yağışlarla gelen suyun yüzde 40’ı buharlaşmakta, yüzde 19’u yüzeysel akışa geçmekte, yüzde 25’i yüzey altına sızmakta ve geriye kalan yüzde 25 yer altı su tabakasına sızmaktadır. Kentleşme yoluyla yüzeyler beton ve asfalt ile kaplandığında suyun bu doğal döngüsü bozulmaktadır. Yağışlarla gelen suyun yüzde 30’u buharlaşmakta, yüzde 55’i yüzeysel akışa geçmekte, yüzde 10’u yüzey altına, geri kalan yüzde 5’i de yeraltı sularına sızmaktadır (Bkz.1).
Kentsel alanlarda suyun yarıdan fazlası yeraltına sızma imkânı bulamadığı için yüzeysel akışa geçmekte; bir yandan birtakım yerleşim alanları sular altında kalırken yer altı suları gitgide azalmaktadır.
