Şevval Aydoğan
Çadırlarda yaşamak ve çoğunlukla çalışmak zorunda olan çocukların payına eğitimsizlik, susuzluk, yetersiz beslenme ve ölüm düşüyor. Çalışan çocukların yüzde 30’u tarımda.
Türkiye’de baharın gelişiyle birlikte mevsimlik tarım göçü başladı. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan yola çıkan işçi aileler, çocuklarıyla birlikte Çukurova, İç Anadolu, Karadeniz ve Ege bölgelerine doğru yola çıktı. Naylon çadırlarda, elektriksiz ve susuz alanlarda yaşayan bu çocuklar, kalemden çok çapa sapı tutuyor. Adana Karataş’ta geçen hafta içinde nehir kenarında oynarken ölen 7 yaşındaki Cumali Timi ile gündeme daha ilk ayda gelen mevsimlik gezici tarım işçileri ve çocukları fındık hasadı için Karadeniz Bölgesi’nde Sakarya, Düzce, Zonguldak, Samsun, Ordu ve Giresun illerine; soğan, sebze, kimyon, şeker pancarı, meyve hasadı için Ankara, Konya, Niğde, Aksaray, Eskişehir, Amasya ve Kayseri’ye; kayısı hasadı için Malatya’ya; üzüm, zeytin, sebze ve benzeri tarımsal faaliyetler için Ege’de İzmir ve Manisa illerine gidiyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun bu konuda bir verisi olmadığı için çocukların sayısı bilinmiyor. TÜİK’in 2023 Çocuk İşgücü Anketi’ne göre, çalışan çocukların yüzde 30’u tarım sektöründe. Ancak sivil toplum kuruluşlarına göre tarımda çocuk işçiliği artıyor. Her yıl yaklaşık 250 bin çocuk, ailesiyle birlikte mevsimlik tarım göçüne katılıyor.
Bu çocukların yüzde 80’i eğitim dışına düşüyor. Okulda değil, tarlada büyüyorlar.
Hasadın başladığı ilk bölgelerden Çukurova’da bu yıl belirlenen günlük yevmiye 1000 lira. Ancak yüzde 10’u aracılara gidiyor. Kadınlar ve çocuklar daha düşük ücretlerle ya da ücretsiz çalıştırılıyor. Türkiye Mimar ve Mühendisler Odaları Birliği (TMMOB) Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez, “8 saat yazılsa da çalışma süresi çoğu zaman 12 saate çıkıyor. Kadınlar ve çocuklar dezavantajlı durumda” diyor.
