5 büyük zincir marketin fiyatlama davranışlarını inceleyen Rekabet Kurumu, toplamda 2 milyar 649 milyon 223 bin lira idari para cezası kesti. Kesilen cezalar sonrası yaşanan usulsüzlükler çıktı. Bir market zincirinin halde 75 kuruşa satılan kabağı kendi şirketine 3.95 TL’ye sattığı ve vatandaşa 7.50 TL’ye mal ettiği ortaya çıktı.
Rekabet Kurumu koronavirüs salgını sürecinde, perakende gıda ve temizlik ürünleri ticaretiyle iştigal eden zincir marketler ile bunların tedarikçileri konumunda bulunan üretici ve toptancı seviyesindeki teşebbüslerin fiyatlama davranışlarının incelenmesine yönelik olarak yürütülen soruşturma tamamlandı. 5 büyük markete cezalar kesildi.
75 KURUŞLUK KABAK 7.50 TL’YE SATILDI
Kesilen cezalar sonrası zincir marketlerde yaşanan usulsüzlükler ortaya çıktı. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan CNN Türk İstihbarat Şefi Nihat Uludağ şu ifadeleri kullandı:
İlgili marketin kendi alt şirketi kabak tedariği sağlamış. Halde 75 kuruşa satılan kabağı kendi firmasına 3.95 TL’ye satmış. O da vatandaşa 7.50 liraya mal edilmiş. Bu bize oldukça anormal bir artış olarak gözüktü. Buradaki pahalılık mı fahiş fiyat mı? Peki pahalılık ne, fahiş fiyat ne? Bir cep telefonu düşünün fiyatı 20 bin liradır. Pahalı olabilir fakat 20 bin liralık bir cep telefonunu satıcı 100 bin liraya satıyorsa bu fahiş fiyattır. Buradaki önemli olan nokta budur. Aradaki uçurum devasa bir uçurumdur. 2-3-4 kata kadar fiyat farkının oluştuğu bir durum. Burada asıl en kritik konu bu. Piyasa pahalı mı, fahiş fiyat mı? Bir ürün pahalı olabilir maliyeti girdisi pahalıdır ve onu pahalı bir fiyata satabilirsiniz. 1 liralık bir kalemi 20 liraya satıyorsanız 19 liralık haksız kazanç fahiş fiyata giriyor.
FAHİŞ FİYAT HEM ÇİFTÇİYE HEM TÜKETİCİYE ZARAR VERİYOR
Toptancıdan 1 liraya kabağı A marketi aldı. Bunun ulaşım maliyetini çıkardı ve yüzde 100 farkıyla 2 liraya 3 liraya satabilir. Ancak bunu ana zincir marketler 1 liralık kabağı 10 liraya satarken piyasada otomatikman bir fahiş fiyat oluyor. Vatandaşta gidiyor her yerde fiyat aynı ve diyor ki bunun fiyatı bu. Fahiş fiyatlandırma sisteminin tüketiciye zararı var ancak en önemli zararı çiftçiye. 0.50 kuruşla alınan bir ürün 10 liraya satılıyor. Çiftçi 0.50 kuruş kazanırken nasıl önümüzdeki yıl tarlaya ekecek.”