Özgen Acar
Ukrayna’dan Batı ülkelerine tahıl ihracatını öngören koridor anlaşmasının 22 Temmuz’da İstanbul’da imzalanmasından sonra 1 Ekim’e kadar 495 gemiyle 5 milyon ton tahılın geçtiği bildirildi!
Anlaşma, yaklaşık 80 geminin aynı anda denize açılabilmelerini sağlayacak koridorun oluşmasını, silolarda alıcı bekleyen yaklaşık 25 milyon ton tahılın da dünya pazarlarına taşınmasını hedefliyordu.
Rusya’nın 24 Şubat’ta işgalinden bu yana Ukrayna tahılı dünya çapında kıtlığı, milyonları açlık tehlikesiyle karşı karşıya bırakmıştı. Libya ve Pakistan tüm buğday tüketimlerinin yüzde 48’inde Ukrayna’ya bağımlı… Lübnan için bu oran yüzde 81. Moldova buğdayın yüzde 92’sini, Katar yüzde 64’ünü, Tunus yüzde 49’unu, Mısır yüzde 26’sını Ukrayna’dan ithal ediyorlardı.
İşgal gıda fiyatlarının yükselmesine yol açmış, bu nedenle Ukrayna limanlarının önündeki engeli kaldırma anlaşması çok önemli olmuştu. Ülkede yaklaşık 20 milyon ton tahılın mahsur kaldığı açıklanmıştı!
***
Dolmabahçe Sarayı’ndaki törende, “Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi’ni” Türkiye adına Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Rusya adına Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ukrayna adına Altyapı Bakanı Aleksandr Kubrakov ve imza törenine tanıklık eden BM adına Genel Sekreter Antonio Guterres imzalamışlardı.
BM ve taraflarca belirlenen sayıda temsilci ile İstanbul’da “Ortak Eşgüdüm Merkezi” kurulmuştu. Türkiye’nin, Türk Boğazlarına giriş-çıkış öncesi tüm ticari gemilerin kontrolünü öngören anlaşma, ilk aşamada 120 gün boyunca uygulanacak, bu ay sonunda değerlendirilecek. Anlaşma dört aylık süre ile yapıldı. Kasımda Rusya anlaşmadan tamamen çekilebilir!
