İnsanoğlunun doğal olana özlemi gün geçtikçe artıyor.
Hele bir de konu gıda ise akıllara hemen “organik” kavramı geliyor.
Özellikle pandeminin de etkisiyle organik tarım ve gıda ürünlerine olan ilgi tahmin edilenin çok üzerine çıkmış durumda.
Bilinçli tüketicilerin sağlıklı ve güvenilir gıdaya erişim talebinin artması ve üretim şartlarını sorgulaması, organik pazarındaki büyümede en büyük faktör olarak öne çıkıyor.
Tabii buna bir de satın alma gücünün etkisini eklemek lazım.
Ama hangi gerekçe ile olursa olsun ortada bir gerçek var; organik tarım ve gıda, küresel manada yükseliş trendini güçlü bir şekilde sürdürüyor.
Bunu biz değil, bu yıl 23’üncüsü yayınlanan önemli bir küresel çalışma söylüyor.
Organik Tarım Araştırma Enstitüsü (FIBL) ve Uluslararası Organik Tarım Hareketleri Federasyonu (IFOAM), 2020 verilerini kapsayan “Organik Tarım Dünyası – İstatistikler ve Gelişen Trendler 2022” raporunu yayınladı.
2022 yılında pazar yüzde 13.4 büyüdü
346 sayfalık rapor, sektördeki gelişmeyi tek cümle ile şöyle özetliyor: Küresel organik pazarında eşi benzeri görülmemiş büyüme.
İşte bu özet cümlenin altını son güncel veriler ışığında biraz doldurup, detaylandıralım.
2020 yılında küresel organik gıda pazarı yüzde 13.4 gibi rekor bir büyüme ile 106.4 milyar euro’dan 120.6 milyar euro seviyesine çıktı.
120.6 milyar euro’luk organik ürün pazarına ülkeler bazında baktığımızda ABD 49.5 milyar euro ile lider durumda.
Ardından 15 milyar euro ile Almanya, 12.7 milyar euro ile Fransa ve 10.2 milyar euro ile Çin geliyor.
Avrupa kıtasının tamamında organik ürünlerin pazar büyüklüğü 52 milyar euro seviyesinde iken Avrupa Birliği’nde ise organik ürün pazarının büyüklüğü 44.8 milyar euro düzeyinde.
Organik gıda pazarı birçok ülkede çift haneli şekilde büyümeye devam ediyor.
Örneğin Kanada’da pazar yüzde 26’nın üzerinde büyürken, ABD’de yüzde 12.8 seviyesinde gerçekleşmiş durumda.
Organiğe en çok para harcayan ülke İsviçre
Dünyada kişi başına yıllık organik gıda harcaması ortalama 15.8 euro.
Ortalamayı yükselten ülkelere baktığımızda, organik gıda için kişi başına en fazla harcama yapan ilk üç ülke olarak karşımıza İsviçre, Danimarka ve Lüksemburg çıkıyor.
İsviçre’de kişi başına organik gıda harcaması 418 euro seviyelerindeyken, ikinci sıradaki Danimarka’da 384 euro düzeyinde. Kişi başı yıllık organik gıda harcamasında Lüksemburg ise 285 euro ile üçüncü sırada yer alıyor.
Avusturya 254 euro ve İsveç 212 euro ile ilk beşte yer alıyor. Bu ülkeleri 188 euro ile Fransa ve kişi başına 180 euro harcama ile Almanya takip ediyor.
Avrupa kıtasında kişi başına yıllık organik ürüne harcanan rakam 63.2 euro iken Avrupa Birliği’nde bu rakam 101.8 euro.
Dünyanın en büyük organik gıda pazarına sahip olan ABD’de ise kişi başı organik gıda harcaması 148 euro düzeyinde.
Şimdi Türkiye’ye dair veriyi de merak ediyorsunuzdur.
Hemen söyleyelim…
Türkiye’de yıllık kişi başı organik gıda harcaması 1 euro ya var ya yok.
Üretim yapan çiftçi sayısı 3.4 milyon
Rapora göre, dünya çapında organik tarım yapan üretici sayısı da artıyor.
2019’da 3.1 milyonu aşkın çiftçi organik tarımla uğraşırken, 2020’de bu sayı yüzde 7.6 artarak 3.4 milyona yaklaştı.
Organik tarım yapan üretici sayısı bakımından Hindistan 1.6 milyon ile küresel sıralamada birinci durumda. Hindistan’ın hemen ardından 220 bin organik ürün üretici sayısıyla Etiyopya ve 149 bin üretici sayısıyla Tanzanya geliyor.
Uganda 139 bini aşkın üretici ile organik tarım yaparken, bu ülkeleri sırasıyla 107 bin üretici ile Peru ve 97 bin üretici ile Tayland izliyor.
Tabii burada sizin de dikkatinizi çektiği üzere organik ürün üreticilerinin büyük çoğunluğu az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerde yaşarken, organik ürün tüketicilerinin çok büyük bir kısmı gelişmiş ülkelerde yaşıyor.
Örneğin en fazla organik ürün üreticisine sahip ilk 3 ülke arasında yer alan Hindistan’da yıllık kişi başı organik gıda harcamasının 0.2 euro ile sınırlı olduğunu, Etiyopya ve Tanzanya’da ise “sıfır” olduğunu söylersek ne demek istediğimiz daha net anlaşılır sanırım.