Didem Eryar Ünlü
ILO Türkiye Ofisi tarafından yayımlanan “Türkiye’de Kadınların Kooperatifler Yoluyla Güçlenmesi: Yasal ve Yapısal Stratejiler” isimli rapor, kadınların kooperatifler aracılığıyla güçlenmesi için strateji önerileri sunuyor.
ILO’nun kooperatifler yoluyla kadınların güçlenmesi, istihdama daha fazla katılmaları, kooperatif yönetimlerinde daha fazla yer almaları amacıyla yürüttüğü çalışmaların yansıması niteliğinde olan rapor, kadınların kooperatiflere aktif katılımlarının desteklenmesi amacıyla sorun analizi ve uluslararası iyi örnekler çerçevesinde geliştirilen ve birbirini tamamlayan dört farklı strateji sunuyor.
Rapor geçtiğimiz hafta kamuoyu ile paylaşıldı. ILO Türkiye Ofisi Direktörü Numan Özcan, ILO’nun Birleşmiş Milletler kuruluşları içinde kooperatifçilik konusunda tek uzman kuruluşu olma özelliği taşıdığını söyleyerek, herkesin insana yakışır işlere erişimi için kooperatiflerin olmazsa olmaz yapılar olduğuna dikkat çekiyor.
Özcan, “Özellikle kadınların daha güvenli ve güvenceli koşullarda çalışabilmeleri için kooperatifçilik hareketinin daha fazla teşvik edilmesi gerekiyor. Kooperatifler hem kadınların iyi koşullarda çalışabilecekleri örgütlerdir; hem de başta erişilebilir bakım hizmetleri olmak üzere kadınların kooperatiflerce sunulan hizmetlerden faydalanabilmesi kadınların farklı sektörlerde istihdama katılımlarına da katkı sunacak” diyor. Özcan’ın yorumları şöyle:
Kadınların kooperatiflerde temsilleri sınırlı düzeyde
“Yerel örgütlenme biçimleri olarak kooperatifler kadınların istihdama ve kamusal yaşama katılımını, sosyo-ekonomik güçlenmesini, kolektif çözümler üretmelerini ve böylece kadınların temel gelire ve örgütlenme imkanlarına erişimini sağlıyor. Ancak, son yıllarda artışlar olsa da, kadınların kooperatiflerde temsilleri sınırlı düzeyde kalıyor. Bu nedenle kadınların kooperatifler içinde de daha eşitlikçi ve demokratik katılım sağlayabileceği örgüt ve işletme modellerinin geliştirilmesine ihtiyaç var. Kadınların kooperatifler aracılığıyla güçlenmesinin sağlamlaşabilmesi için yasal, sosyal, ekonomik dönüşümlere ihtiyaç var. Bunun için ILO’nun 193 sayılı Kooperatiflerin Teşvikine ilişkin Tavsiye Kararı’nda da belirtildiği gibi çok taraflı iş birlikleri çok önemli.”
Yapısal dönüşüm şart
Rapor, kadınların hem faydalanıcıları, hem ortakları hem de çalışanları oldukları kooperatiflerin kadınların ihtiyaçlarını ne şekilde daha iyi karşılayabileceğine dair çözüm yolları aramaya odaklanıyor ve kadınların sosyo- ekonomik anlamda güçlenmesini amaçlayan bir dizi detaylı mevzuat, strateji ve araç önerileri içeriyor.
Rapor, ILO Türkiye Ofisi tarafından İsveç finansal desteğiyle yürütülen “Kadınlar için Daha Çok ve Daha İyi İşler Faz II” programı kapsamında Dr. Ayşe Gönüllü Atakan ve Dr. Aslı Çoban tarafından hazırlandı.
