Hazal Ocak
İstanbul’da manda yetiştiriciliğiyle ünlü Tayakadın köyünde hayvancılık bitme noktasında. Artan maliyetler nedeniyle bu işle uğraşan sadece 3 aile kalmış. Onlar da mandalarını satmayı düşünüyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘manda yoğurtlu’ tarif vermesiyle mandalar ve manda yetiştiriciliği tekrar gündeme geldi. Sağlık açısından önemi sık sık vurgulanan manda sütü üretiminde İstanbul birinci sırada gösteriliyor. İstanbul’un fethinden bugüne kuzey bölgelerinde mandacılık yapıldığı söyleniyor. Şehirde manda yetiştiriciliğiyle ünlü köylerin başında ise Tayakadın geliyor. Gazete Duvar olarak Tayakadın köyüne gittik, köyde halen mandacılık yapan sadece 3 aile bulabildik. Onların da tamamı artan maliyetler nedeniyle mandalarını yakın zamanda satmayı düşünüyor. İstanbul Havalimanı’nın dibindeki bu köyde 10 yıl öncesine kadar hemen herkes geçimini manda yetiştiriciliğinden sağlıyordu. Köyde kalan son manda yetiştiricilerinin hepsi aynı cümleleri kuruyor: “Havalimanından sonra meramız ve ormanlık alanlarımız yok oldu. Şimdi de yem fiyatları ve artan maliyetler bu işi bitme noktasına getirdi.” Manda yetiştiricileri Kanal İstanbul yaşama geçerse bölgede tarım ve hayvancılığın tamamen biteceğini düşünüyor.
Üzerinden sürekli uçaklar geçen Tayakadın’a vardığımızda ilk iş köy kahvesine gidiyoruz. Köylülere manda yetiştiricilerini sorunca herkesten aynı cevabı alıyoruz: “Manda mı kaldı köyde! Olanlar da artan yem fiyatları nedeniyle satmak üzere.”
‘KAZANÇ KALMADI’
Doğma büyüme Tayakadınlı olan 47 yaşındaki Ercan Erduran ise kalan son manda yetiştiricilerinden biri. 2 çocuk babası Erduran bu mesleğin babasından kaldığını ve 25 yıldır yaptığını söylüyor. Ama o da artık bırakma noktasına gelmiş. Nedenini sorduğumuzda şöyle anlatıyor:
“Ailem ezelden beri bu işle uğraşıyor. O zamanlar sektör kazandırıyordu. İlerleyen zamanlarda bu iş bitti gibi bir şey. 2015 yılından sonra kırılma oldu. İlk sıkıntı bölgedeki projelerle başladı sonra ekonomi geldi.
