Denizlerde görülen aşırı kirlilik ve müsilaj toplam balık üretimini düşürdü. Tüketici “temiz balık” arayışı ile çiftlik balıklarına yöneldi. Geçen yıl toplam su ürünleri üretimi yüzde 6,1 düşüşle 785,8 bin tona geriledi. Bu düşüş, avcılık yoluyla yapılan balıkçılıkta yaşandı. Deniz ürünleri avcılığı bir önceki yıla göre yüzde 23,2 azalırken, iç su ürünleri avcılığı yüzde 4,8 arttı.
Pandeminin ardından Marmara Denizi’nde başlayan müsilajla birlikte deniz ürünlerinin sağlıklı olmayacağı ve tüketilmemesi gerektiği yönünde artan kaygılar çiftlik balıkçılığını gündeme getirdi. Son yıllarda tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de üretimi artan çiftlik balıkları, çevre kirliliğinin had safhaya ulaşmasıyla birlikte balık severler tarafından daha çok tercih edilmeye başlandı. Talebin artması, toplam su ürünleri pazarında çiftlik balıklarının payını da artırdı.
TİM Su Ürünleri Sektör Konseyi Başkanı ve İstanbul Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği (İSHİB) Başkan Yardımcısı Ahmet Tuncay Sagun’un da görüşü bu yönde. Sagun’a göre yetiştiriciliğin toplam su ürünlerindeki payı giderek artıyor. Sagun, “Su ürünleri üretimindeki bu dönüşüm sadece yetiştiricilik sektörünün büyümesi nedeniyle değil, aynı zamanda pek çok balık stokunun aşırı avlanmaya maruz kalması, kirlilik ve iklim çeşitliliği dahil insan kaynaklı sebeplerden oldu. Bu bağlamda küresel olarak artış gösteren su ürünleri tüketimi ve balık avcılığının daha fazla artırılamayan hatta düşüşe geçen arz kapasitesi, su ürünleri yetiştiriciliğine son on yıllarda gitgide daha fazla önem verilmesine yol açtı” diye konuştu.
Türkiye’de özellikle son 15 yılda alabalık, çipura ve levrek üretiminde kayda değer büyüme yaşandığını aktaran Sagun, sektörün çipura ve levrek üretiminde Avrupa’nın en büyük üreticilerinden biri haline geldiğini ve Avrupa’ya en çok bu türlerin ihracatının (üretimin yüzde 75’ini) yapıldığını belirtti. Sagun, Türkiye’de 2000 yılında toplam su ürünleri üretiminin yüzde 6’sını gerçekleştiren balık çiftliklerinin, 2020’de üretimin yüzde 53,6’sını üretir hale geldiğini kaydetti.
Geçen yıl su ürünleri üretiminin 785,7 bin ton olarak gerçekleştiği bilgisini veren Sagun, “Üretimin yüzde 53,6’sı (421,3 bin tonu) yetiştiricilik ürünlerinden elde edildi. 785,7 bin ton üretimin 201,2 bin tonu ihracata kanalize edildi. 559.9 tonu iç tüketime gitti. Ülkemizde kişi başı balık tüketimi 2020 yılında 6,7 kilogram oldu” açıklamasında bulundu.
