Nisan’da zam şampiyonu yine sarımsak olurken, patates ve soğan onu takip etti. Bir ayda fiyat artışı sarımsakta yüzde 46,18, kuru soğanda yüzde 37,50, patateste yüzde 31,02 oldu. Sozcu.com.tr’ye konuşan Türkiye’nin önde gelen tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım, fiyattaki büyük artışlar ve dalgalanmaların temel nedeninin tarımdaki plansızlık olduğunu söyledi. Nisan ayının geçiş ayı olduğuna da dikkat çeken Yıldırım, “Yeni hasat mayısta başlıyor, nisanda depolardaki ürünler de bitiyor. Plansızlığın yanı sıra bu nedenle de nisanda fiyat artışları yüksek olabiliyor” dedi. Yıldırım, patates, soğan ve limonda getirilen ihracat sınırlamalarına rağmen fiyatın artmasının da ekonomi bilimine ters bir durum olduğuna dikkat çekti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Nisan’da tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 10,94, aylık yüzde 0,85 artarken, aylık bazda fiyatı en çok artan ürünler sarımsak, patates ve soğan oldu.
Nisan’da aylık bazda fiyat artışı sarımsakta yüzde 46,18, kuru soğanda yüzde 37,50, patateste yüzde 31,02 oldu.
Sarımsak, yüzde 149’luk fiyat artışıyla 2019’un da zam şampiyonu olmuştu.
“EN BÜYÜK NEDEN PLANSIZLIK”
Sozcu.com.tr’ye konuşan Türkiye’nin önde gelen tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım, fiyat artışlarında en büyük etkenin tarımdaki plansızlık olduğunu vurguladı.
Sarımsakta 2018’de fiyatlar düşük kaldığı için 2019’da üretimin az fiyatların yüksek olduğunu hatırlatan Yıldırım, “2020 hasadı yeni başlıyor, o yüzden Mart ve Nisan’da fiyatlar artmaya devam etti. Mayıs’tan itibaren fiyat düşebilir” dedi.
Yıldırım, birçok yılda olduğu gibi plansız bir şekilde üreticinin fiyatı yüksek ürüne yöneldiğini ve bu yıl da sarımsak üretiminde fazla artış beklendiğini aktardı.
Corona virüsü salgınının da sarımsak talebini artırdığını ve fiyatların yükselişinde bunun da etkili olduğunu belirten Yıldırım, “Sağlık gerekçesiyle talep artınca fiyat da arttı” yorumunda bulundu.
PATATES VE SOĞANDA NİSAN AYI GEÇİŞ AYI
Soğan ve patateste de nisan ayının geçiş dönemi olduğuna işaret eden Yıldırım, eski ürünün depolarda bitip yeni ürünün henüz toplanmadığı bir ayda fiyatların arttığını söyledi. Yıldırım, Mayıs’ta bu iki üründe de hasatla birlikte fiyat düşüşü olabileceğini dile getirdi.
Nisan’da bir kilogram patates fiyatının TÜİK’te 4,2 TL olduğunu ancak hasat başlayan Adana’da fiyatın 90 kuruş olduğunu belirten Yıldırım, üreticinin sattığı fiyatla tüketicinin satın aldığı fiyat arasındaki uçurumun sorun olmaya devam ettiğini sözlerine ekledi.
İHRACAT KISITLAMASINA RAĞMEN FİYATLAR ARTTI
Patates, soğan ve limonda ihracat kısıtlamalarına gidildiğini ancak buna rağmen fiyat artışları olduğunu belirten Yıldırım, “Normalde ihracatına kısıtlama getirdiğiniz üründe fiyat düşüşü olur ancak bizde ekonomi bilimine ters işler oluyor, patates, soğan ve limonda (Nisan’da fiyatı yüzde 16,86 arttı) fiyat artıyor” dedi.
Önümüzdeki ay patates, soğan ve sarımsakta fiyatın düşebileceğini ancak uzun vadede sorunun devam edeceğini söyleyen Yıldırım, “Plansızlık, üretici fiyatı ile tüketici fiyatı arasındaki büyük fark, girdi fiyatlarının yüksekliği ve ithalat nedeniyle çiftçi üretimden vazgeçiyor. Fiyatı en çok artan ürünler hep tarım ürünleri oluyor. Burada sıkıntı olduğu belli” dedi.
“Kazanamayan çifti üretimden vazgeçiyor. Çiftçi üretimden vazgeçince fiyatlar daha çok artıyor. Fiyat artınca ithalata başvuruluyor ve çiftçi üretimden daha çok kaçıyor. Bu durumda fiyatlar daha da artıyor” diyen Yıldırım, tarımın bir sarmal içinde olduğunu söyledi.
Kaynak: www.sozcu.com.tr
