Gıdadaki zamlar halkı çarptı

GIDA zamları en çok dar gelirlinin bütçesini vurdu. Mart ayına ilişkin açıklanan enflasyon verilerine baktığımızda, aylık en yüksek artış yüzde 2.47 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda oldu. Yıllık en fazla artış da yüzde 14.12 ile yine gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti. Gıda ve alkolsüz içeceklerde yıllık enflasyon oranı uzun süredir çift hanelerde seyrediyor.

Diğer yandan, hanehalkı bütçe araştırması sonuçlarına göre, toplam hanehalkı harcaması içinde gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ayrılan pay yıllar itibarıyla düşüyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2009 yılında yüzde 23 olan bu oran, 2013’te yüzde 19.9’a geriledi. En düşük gelire sahip olan ve birinci yüzde 20’lik dilimde yer alan vatandaşların bütçesinde gıda ve alkolsüz içecek harcamalarının payı 2009 yılında yüzde 34 iken 2013 yılında yüzde 28.8’e geriledi. En zengin kesim olan beşinci yüzde 20’lik dilimde ise yüzde 17.4’ten yüzde 14.6’ya düştü.

Tek kişilik hanelerde 2013 yılında gıda ve alkolsüz içecek harcamalarının payı yüzde 17.3 iken 10 ve fazla sayıda fertten oluşan hanelerde bu oran yüzde 32.7 oldu. Hanehalklarının, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarının yüzde 94.5’ini satın alış, yüzde 4.3’ünü ise kendi üretiminden tüketimler oluşturdu.

Hanehalklarının gıda ve alkolsüz içecek harcamaları içerisindeki en büyük payı 2013 yılına kadar ekmek ve tahıllar grubu oluştururken, 2013 yılında et ve balık grubu yüzde 21.4 ile en büyük paya sahip grup oldu.

Ekmek ve tahıllar grubunun payı ise yüzde 19.2 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde, gıda ve alkolsüz içecekler grubundaki harcamaların yüzde 15.1’i sebze, yüzde 13.5’i süt, peynir ve yumurta, yüzde 10.6’sı da meyve alt harcama grubundan oluştu. Alkolsüz içeceklerin payı ise yüzde 7 olarak gerçekleşti.