Sayıştay Başkanlığı, “Tarım ve Orman Bakanlığı 2021 Yılı Sayıştay Denetim Raporu”nu yayınladı.
Şeffaflık ve izlenebilirlik gibi kavramların daha da önem kazandığı bir dönemde Sayıştay Denetim Raporu, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2021 yılı mali rapor ve tablolarına yönelik eksik ve hatalı uygulamalarına dikkat çekiyor.
138 sayfalık Sayıştay raporunda, denetim görüşünün dayanağı olarak uyarı niteliğinde toplam 35 bulguya yer veriliyor.
Raporda, geçen yıl da benzer bulguların tespit edildiği ve gereğinin yapılmadığına dikkat çekiliyor.
BULGU 1: Banka Hesaplarının Tam ve Uygun Değerle Raporlanmaması
Bakanlık tarafından, 5018 sayılı Kanun hükümlerine aykırı olarak, dönem sonu bilançosu ile raporlanan banka hesapları mevcudunun tespit tutanaklarının düzenlenmediği, usulünce atanmış muhasebe yetkilisinin kontrolü dışında açılmış banka hesaplarının bulunduğu, bu hesaplarda yer alan tutarların muhasebeleştirilmediği, idare veya muhasebe birimleri adına açılmış bulunan banka hesap numaralarını gösterir bilgi formunun Sayıştaya sunulmadığı anlaşılmıştır.
BULGU 2: Proje Özel Hesabı Ay Sonu Değerleme İşlemlerinin Düzenli Yapılmaması
104 Proje Özel Hesabında takip edilen Avrupa Birliği ve uluslararası kuruluşlar hibeleri için ay sonlarında yapılması gereken değerleme işlemlerinin düzenli olarak gerçekleştirilmediği görülmüştür. Bakanlık 41 il/ilçe harcama birimi nezdinde takip edilen 104 Proje Özel Hesabının 31.12.2021 itibariyle bakiyesi 27.919.311,51 TL olup, bunun 20.409.531,58 TL’si 104.02.01 AB Hibeleri, 7.509.779.93 TL’si 104.02.09 Diğer Hibeler alt hesaplarında izlenmektedir. Banka hesaplarının tam olarak raporlanmaması sonucu döviz mevcudu belirlenememiş ve değerleme dışı kalan döviz miktarı tespit edilememiştir.
BULGU 3: Tarımsal Amaçlı Kooperatiflere Kullandırılan Kredilerden Kaynaklanan Alacakların Gerçek Tutarı Göstermemesi
Tarım ve Orman Bakanlığı Bütçesinin “Borç Verme” tertibinden T.C. Ziraat Bankası aracılığı ile Tarımsal Amaçlı Kooperatiflere kullandırılan sabit yatırım ve işletme sermayesi niteliğinde krediler ile kredi geri dönüşlerinin anapara, faiz ayrıntısına ve vade yapılarına göre muhasebeleştirilmedikleri gibi bunların takip ve tahsilinin usulüne uygun gerçekleştirilip gerçekleştirilmedikleri idare kayıtlarından teyit edilememektedir.
En önemlisi 31.12.2021 tarihli bilanço günü itibarıyla aracı banka kanalıyla, hangi kooperatiflere ne şartlarda kredi verildiği bilgileri ve verilen bu kredilerin geri dönüşlerine ilişkin yeterli veriye ulaşılamadığından, Tarım ve Orman Bakanlığına tahsis edilmiş ödeneklerden bugüne kadar verilen kredilerin ne kadarının geri döndüğü, ne kadarının zamanında ödenmediği, Bakanlıkça bilinmemekte ve izlenememektedir.
BULGU 4: Kurumca Verilen Borçlardan Alacakların Tam ve Doğru Olarak Raporlanmaması
Tasfiye edilen fonlar (Ağaçlandırma Fonu ve Orman Köylüleri Kalkınma Fonu) kapsamında geçmiş yıllarda kullandırılan kredilerden kaynaklı alacakların kaynağı ve dayanakları yeterince tespit edilememiştir.
BULGU 5: Elektrik ve Doğalgaz Abonelikleri İçin Ödenen Güvence Bedellerinin Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabında İzlenmemesi
Tarım ve Orman Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatlarında elektrik, doğalgaz vb. abonelikler için verilen güvence bedellerinin 126-226 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabında izlenmediği görülmüştür.
Tarım ve Orman Bakanlığı hesaplarında yapılan inceleme sonucunda 1199 harcama biriminden yalnızca 217 harcama biriminin 126-226 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabını kullandığı görülmüştür.
BULGU 6: Bakanlık Taşınırlarının Tam, Doğru ve Uygun Değerle Raporlanmaması
Taşınırlara ilişkin yapılan sayımlar sonrası harcama birimleri tarafından düzenlenen taşınır hesap cetvellerinin üst yönetici adına konsolide edilmesi neticesinde üretilen cetveller ile Tarım ve Orman Bakanlığı 2021 yılı Bilançosunda yer alan tutarların örtüşmediği görülmüştür.
Yapılan incelemede, Bakanlık Bilançosundaki taşınır hesaplarına ait kayıtlar ile İdare Taşınır Mal Yönetimi Ayrıntılı Hesap Cetveli ile İdare Taşınır Mal Yönetim Hesabı İcmal Cetvelinde yer alan taşınır kayıtlarının uyumsuz olduğu, taşınır işlemlerinin muhasebe kayıtlarıyla teyit edilemediği tespit edilmiştir.
Bakanlığın taşınır kayıtlarına ilişkin hatalı uygulamalarına, 2019 ve 2020 yılı Tarım ve Orman Bakanlığı Sayıştay Denetim Raporlarında yer verilmiştir.
https://www.bloomberght.com/yorum/irfan-donat/2316421-sayistay-dan-tarim-bakanligina-35-uyari
