TÜİK tüketici enflasyonunu yıllık yüzde 70 açıkladı. Üretici enflasyonu ise yüzde 121. Üretici fiyatlarındaki korkunç maliyet artışları nedeniyle önümüzdeki aylarda tüketici fiyatları ivmelenmeye devam edecek.
Nisan ayında tüketici enflasyonu (TÜFE) yüzde 7,25 artışla yüzde 69,97’ye dayandı. Üretici enflasyonu (ÜFE) ise yüzde 7,67’lik bir sıçramayla yüzde 121,82’ye ulaştı. ÜFE ile TÜFE arasında yüzde 52,2’lik bir fark bulunuyor. Bunun anlamı, diğer etmenler bir yana, üretici fiyatlarındaki korkunç maliyet artışları nedeniyle önümüzdeki aylarda tüketici fiyatları ivmelenmeye devam edecek. İşin en ürkütücü yanı, ekonomi yönetiminin enflasyonu düşürmeye yönelik bir planı ve politikası bulunmadığı gibi, ekonomideki aktörlerin önünü görmesine katkı yapacak az çok inandırıcılığa sahip resmi bir projeksiyona da rastlanılmaması. Örneğin geçtiğimiz hafta açıklanan Enflasyon Raporu 2022 yılsonu enflasyonunu yüzde 42,8 tahmin etmişti. Halbuki daha yılın ilk 4 ayındaki enflasyon yüzde 31,71’i buldu. Diğer bir ifadeyle, bu öngörünün gerçekleşmesi ancak önümüzdeki 8 aylık dönemde aylık enflasyonun yüzde 1 gelmesiyle olanaklı. Ayda yüzde 7,67’lik bir artış gösteren enflasyonun bir anda yüzde 1’e inmesi, 200 kilometre hızla giden bir arabanın aniden fren yapıp takla atmasından farklı sayılmaz.
Baz etkisi söylemi de bir kandırmaca. Yüzde 70 enflasyon daha şimdiden 20 yılın rekorunu kırdı. Ne yazık ki gidişat yüzde 100’e doğru. Eğer önümüzde 6 ay enflasyon biraz hız kesip aylık yüzde 5’e gerilese dahi, ekim sonunda yüzde 100 oranı yakalanacak. Çünkü 2021 yılında son 2 aya kadar göreceli istikrarlı bir enflasyon tablosu söz konusuydu. Örneğin 2021 Mayıs-Eylül aralığında enflasyon ayda ortalama yüzde 1,4, 5 ayda yüzde 7 artmıştı. Halbuki şu anda bir aylık enflasyon bu oranın üzerinde.
Başta hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ve AKP sözcülerinin dilinde bir baz etkisi lafıdır gidiyor. Tüm güvendikleri; 2021 Aralık ayında kaydedilen yüzde 13,58’in devre dışı kalıp, yerine Aralık 2022 rakamının girmesi. Artan bu tempoda onun da fazla bir geçerliliği kalmadı. Diyelim kasım sonunda enflasyon yüzde 100 oldu. Aralık 2022 aylık enflasyonu yüzde 5 bile gelirse, enflasyon ancak yüzde 92’ye iner ki, bu da fazla bir anlam ifade etmez.