İbrahim Kahveci
Bugün konut fiyatları adeta realiteden kopmuş şekilde uçuyor. Ümraniye’de 3+1 daire fiyatı ABD’de 3 katlı malikane fiyatına erişti.
Neden acaba?
Maliyetler arttı derseniz bu iş o kadar basit değil. Bugün orta sınıf bir inşaatın m2 yapım maliyeti 4-5 bin lira aralığındadır. Yani yaklaşık 100 m2 bir dairenin arsa hariç yapım maliyeti 400-500 bin liraya gelir.
İyi ama konut fiyatları milyon liralardan başlıyor. Bu nasıl izah edilecek?
***
Çok mu talep var?
Yoksa arz mı az? (İnşaatlar mı yetersiz)
İyi ama biz “AK Parti bütün parayı betona gömdü derken yanlış mı dedik? Soruyu tersten soralım: AK Parti inşaata bu kadar para yatırtmasaydı bugün konut ihtiyacı çok daha elzem mi olacaktı?
O zaman şuna da cevap bulalım: Yeni gelen iktidarlar beton desteğini daha da artırarak sürdürmek zorunda mı kalacak?
Hayret verici bir durumla mı karşı karşıyayız… (Aslında değil)
***
Ortada bir terslik olmalı. Ama ne?
Mesela AK Parti beton partisi diyoruz ama ev sahipliği artmamış; tersine kiracıların oranı %20,9’dan %26,2’ye yükselmiş. Her 4 kiracının yanına 1 kiracı daha eklenmiş.
Kim aldı bu evleri; ya da kim alıyor bu daireleri?
***
Geçen hafta Salı akşamı Halk TV’de “Kayda Geçsin” programında Ocak 2022 ücretlerini açıkladım.
SGK verilerine göre, bir çalışanın aylık brüt ücreti 7 bin 734 liraymış. Bunun net ücret karşılığı 5 bin 530 lira demek oluyor.
Gelin hesap yapalım: 16 milyon çalışanın aylık net maaşı 5.530 lira. Sizce bu maaşla kaç kişi milyon liralık daireler alabilir veya kirasını ödeyebilir?
Bu işte bir terslik yok mu?
O zaman fiyatlar neden uçuyor?
***
Bu işin bir çok parametresi var. Sanırım ilk sıralarda “mülkiyet koruma güdüsü” yatıyor.
Ortada Nass var diyerek suni şekilde faizler indirilince hemencecik kur arttı, enflasyon patladı.
Bir bağ kıvırcık fiyatı 2-3 liradan 12-13 liraya çıkarsa vatandaş alım gücünü nasıl koruyacak? Varlıkların değerini koruma güdüsü ve fiyatların daha da artacağı düşüncesi vs nedenlerin de eklenmesi ile konut fiyatları adeta uçtu gitti.