Ulusal Su Verimliliği Seferberliği başlatan Tarım ve Orman Bakanlığı, “Değişen İklime Uyum Çerçevesinde Su Verimliliği Strateji Belgesi ve Eylem Planı” hazırladı. Konuya ilişkin Cumhurbaşkanlığı Genelgesi de Resmi Gazete’de yayımlandı.
Ülkemizde; değişen iklime uyum sağlanması, su kaynaklarının kalite ve miktar açısından korunması ve sürdürülebilir yönetiminin sağlanmasına ilişkin çözüm yollarının ve kaydedilen gelişmelerin katılımcı ve çok paydaşlı şekilde değerlendirilmesi için strateji eylem planlarının oluşturularak uygulanması amacıyla, Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda Ulusal Su Verimliliği Seferberliği başlatılmıştı.
Bu kapsamda, 31 Ocak 2023 tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayelerinde Su Verimliliği Seferberliği Tanıtım Toplantısı düzenlenerek, su verimliliği konusunda, ulusal ölçekte harekete geçilmesi için uygulanacak stratejiler kamuoyuna duyurulmuştu.
Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yayımlandı
Ulusal Su Verimliliği Seferberliği kapsamında hazırlanan, ülkemizde faaliyet gösteren tüm sektörler ve tüm paydaşlarımız için su verimliliği konusunda yol haritası mahiyeti taşıyan “Değişen İklime Uyum Çerçevesinde Su Verimliliği Strateji Belgesi Ve Eylem Planı (2023-2033)” ile ilgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, 4 Mayıs 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.
Akdeniz iklim kuşağında yer alan Türkiye, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinden en fazla etkilenecek ülkeler arasında kabul ediliyor. Havzalarımızdaki su varlığımızın iklim değişikliğine bağlı olarak gelecekte nasıl etkileneceğine ilişkin projeksiyonlar su kaynaklarımızın önümüzdeki yüz yıl içerisinde yüzde 30’a varan oranlarda azalabileceğini gösteriyor.
Artan nüfus, kentleşme, sanayi ve tarım faaliyetleriyle birlikte su talebi de doğru orantılı olarak artış gösteriyor. Bu sebeplerle kentsel, tarımsal, endüstriyel alanlar başta olmak üzere bütün sektörlerde su kullanımında verimliliğin artırılması için yol haritası geliştirmek zaruret haline geldi. Bu kapsamda, suyun sektörler arası ortak kullanılan bir kaynak olması nedeniyle her bir sektör için kaynak verimliliğine yönelik stratejiler su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi açısından büyük önem taşıyor.
Su verimliliği hedefleri, stratejileri ve eylemleri tanımlandı
Sürdürülebilir refahın temini, sağlıklı ve kaliteli yaşam standartlarının korunması ve gelecek nesillerimize gururlu bir miras bırakabilmek maksadıyla hazırlanan çalışma, su kaynaklarımızın korunmasında bütün paydaşlarımız için rehber niteliği taşıyor.
Değişen İklime Uyum Çerçevesinde Su Verimliliği Strateji Belgesi ve Eylem Planı’nda; “Kentsel Su Kullanım Verimliliği, Tarımsal Su Kullanım Verimliliği, Endüstriyel Su Kullanım Verimliliği, Bütün Sektörleri Etkileyen Su Kullanım Verimliliği” başlıklı ana eksenler üzerinden su verimliliği hedefleri, stratejileri ve eylemleri tanımlandı.
Dört ana eksen üzerine kurgulanan belgede, 4 adet temel amaç, 9 adet ulusal hedef, 49 adet öncelikli eylem yer alıyor. Belgenin bileşeni olarak hazırlanan eylem planları ise 2023-2033 yıllarını kapsayan 10 yıllık dönemde hayata geçirilecek tedbirleri içeriyor.
Strateji Belgesinde öne çıkan konular
• Kentsel su kullanım verimliliğinin iyileştirilmesi (İçme suyu maksatlı kullanımlar, Bireysel (evsel) kullanımlar)
• Tarımsal su kullanım verimliliğinin iyileştirilmesi
• Endüstriyel su kullanım verimliliğinin iyileştirilmesi
• Alternatif su kaynaklarının yaygınlaştırılması (kullanılmış suların yeniden kullanımı, gri su kullanımı, yağmur suyu hasadı, vb. )
• Su ayak izinin azaltılması,
• Suyun uygun fiyatlandırılması,
• Kurumsal kapasitenin geliştirilmesi,
• İş birliği, eğitim ve farkındalık çalışmaları.
Öncelikli hedefler
• Yerel idarelerde su verimliliğinin artırılmasıyla bütün belediyelerde su kayıp oranının 2033 yılına kadar %25; 2040 yılına kadar %10 seviyesine düşürülmesi,
• Hanelerde ve bireysel su kullanımında verimliliğin artırılmasıyla kişi başı günlük ortalama su tüketiminin 2030 yılına kadar 120 L, 2050 yılına kadar 100 L’ye düşürülmesi,
• Tarımsal su kullanım verimliliğini artıran uygulamaların yaygınlaştırılmasıyla sulama randımanının 2030 yılına kadar %60, 2050 yılına kadar %65 seviyesine yükseltilmesi,
• Sanayide temiz üretim tekniklerinin ve su verimliliği tedbirlerinin uygulanmasıyla %50’ye varan oranlarda su kazanımı sağlanması yer alıyor.
Hazırlanan belgede, önümüzdeki yüzyıl için suyun tüm sektörlerde ve bütün paydaşlar tarafından verimli kullanılmasına yönelik stratejiler ve eylemler ile sorumluluk yüklenecek ve iş birliği yapılacak kurum ve kuruluşlar belirlendi.
Ayrıca belgede su verimliliği konusunda ulusal hedefler ve o hedeflerin sağlanabilmesi için gerekli aksiyonlar; suyu verimli kullanma yöntemleri, alternatif yani geleneksel olmayan su kaynaklarının yaygınlaştırılması, kullanılmış suların yeniden kullanılması, yağmur suyu hasadı, gri suların kullanımı, geri kazanım, suyun uygun ve verimli kullanmayı teşvik edecek şekilde fiyatlandırılması, su ayakizi konusunda farkındalık oluşturulması ve ayakizimizin sürdürülebilir seviyelere çekilmesi, yasal, idari ve teknik anlamda kapasite geliştirilmesi, eğitim, farkındalık, ortak akıl ve iş birliği çalışmalarına ilişkin hususlara yer verildi.
Su Verimliliği internet sitesi
Su verimliliği seferberliği ile ilgili farkındalığın artırılması amacıyla hazırlanan internet sitesi de hizmete sunulmuştu.
Seferberlik kapsamında gerçekleştirilen etkinliklere, hazırlanan dokümanlara ve diğer bilgilere internet sitesi üzerinden ulaşılabiliyor.
