Türkiye “ata tohumları” konusunda bir fetret devri yaşamıştı. Hatta bu sürece ihanet ve çöküş dönemi diyen uzmanlarımız bile çıkar.
Dünyanın en fazla endemik bitkiye sahip coğrafyasında son yüzyıl “talanlarla” geçti.
Bir ülke düşünün… Kıta özelliklerine sahip endemik çeşitlilik barındırsın. İşte bu coğrafyanın adı Türkiye; bereketli Anadolu toprakları.
Tarım ve Orman Bakanlığı kaynaklarından öğrendiğimiz kadarıyla Türkiye, biyolojik çeşitlilik bakımından âdeta bir kıta özelliği gösteriyor. Avrupa kıtasında yaklaşık 12 bin bitki türü bulunuyor. Türkiye’de ise yaklaşık 4 bini bu coğrafyaya has (endemik) olmak üzere toplam 12 bin bitki türü bulunuyor. Zenginliğe bakar mısınız! Ancak bunun değerini bugüne kadar bilemedik.
Dedik ya bugüne kadar bilerek veya bilmeyerek birileri ülkemizin eşsiz kaynaklarının talan edilmesine göz yumdu, müsaade etti, üç maymunu oynadı.
Tohumlarımız çalındı; Rusya’ya götürüldü, Hollanda’ya götürüldü, Kanada’ya götürüldü, Amerika’ya götürüldü…
Ta ki 2009 yılına kadar. Biri çıktı ve bu talana son verdi. Dönemin Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker’den bahsediyorum. Dünyanın en büyük ve en zengin üçüncü tohum bankasını Türkiye’ye kazandırdı. Yetmedi, “ata tohumu” konusunda ilk bilinçlenme süreci bu dönemde başladı.
2009’lu yıllarda hız kazanan “koruma” ve “bilinçlenme” süreciyle birlikte bugüne kadar toplam 115 bin 348 tohum örneği koruma altına alınmış durumda.
Derken geldik bugünlere…
Bugün Tarım ve Orman Bakanlığı koltuğunda İbrahim Yumaklı oturuyor. Yumaklı da boş durmadı ve Eker’in yaptıklarına ilave hizmetlerde bulundu. Son örnek, ata tohumu projesinin tabana yayılması oldu. Tescil süreci tamamlanan ata tohumları bundan böyle Tarım Kredi marketlerinde satışa sunulacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde 2017 yılında başlatılan “Mirasımız Yerel Tohum” projesi kapsamında, bugüne kadar Anadolu’nun farklı köşelerinden 1000’e yakın ata tohumu, yerel tohum toplanmış ve koruma altına alınmış. Tarım ve Orman Bakanlığı da toplanan bu tohumların tescili, analizi ve diğer hususlarıyla ilgileniyor. “Mirasımız Yerel Tohum” projesi kapsamında 37 ata tohumu tescil edilerek koruma altına alınmış. Şimdi bu tohumlar Türkiye’nin dört bir köşesinde toprakla buluşacak, yeniden hayat bulacak.
