Prof. Dr. Aykut Gül: Trump’ın dönüşü ve iklim değişimi

Trump’ın seçilmesi belki sürpriz olma­dı ancak farklı kazanması herkesi şa­şırttı. Sonuçlar netleşince, refah toplum­larının çevrecilerinden karamsar sesler yükselmeye başladı.

Sonucu dünya için bir felaket olarak ad­landıranlar azımsanmayacak sayıda…

Trump’ın eski başkanlık döneminde iz­lediği iklim politikaları ve söylemleri, bu dönemde nasıl bir yol izleyeceğinin ipuç­larını fazlasıyla veriyor.

İklim değişimi aldatmaca mı?

İklim değişimini, “pahalı bir şaka”, “var olmayan”, “Çin’in aldatmacası” vb. şekil­lerde nitelendiren bir ABD başkanı var artık. Küresel ısınma, iklim değişimi el­betteki bilimsel olarak reddedilemeyecek gerçekler. Ancak bunu fırsata çevirme po­tansiyeli olan Batı dünyasının hırslarını dikkate aldığımızda, dünyanın önemli bir kısmının dolandırıldığı/dolandırılacağı da kuvvetle muhtemel… Trump’ın aldat­madan kastı bu ise biraz haklılık payı ola­bilir. Trump, başkanlık döneminde Paris İklim Anlaşması’ndan çekilerek dünyada bir ilki gerçekleştirmişti.

Ancak Biden, bu anlaşmaya yeniden dönüş yapmıştı. Şimdi tekrar çekilmek Trump’ın ilk icraatlarından olursa şaşır­mamak gerekiyor.

Ayrıca, 2025’te ABD’nin kayıp-zarar fo­nuna sağlaması beklenen katkı muhteme­len hiç gelmeyecek.

Aslında bu konuda bir gömlek üstte gö­rünen Biden’ın, söylemlerin ötesine pek geçebildiği de söylenemez. Sadece Trump daha açık ve keskin… Asıl tehlike, önü­müzde COP29’un Bakü’de toplanacak ol­ması ve ABD’nin seçim sonuçlarından do­layı, fosil yakıtlar konusunda bir kararın yine alınamaması olacak. Birçok ülke bu süreçte geri adım atabilir.

ABD’nin karbon emisyonuna olan katkı­sı dikkate alındığında, zaten şimdiden tut­turulamayacağı anlaşılmış olan +1,5 0C’lik hedefin hayal olacağı, iklimdeki kötüye gi­dişin daha da hızlanacağı öngörülebilir.

Daha fazla fosil yakıt

Trump, fosil yakıtları azaltmak bir yana, daha fazla petrol, doğal gaz ve LNG (sıvı­laştırılmış doğal gaz) çıkartarak ülkesini yeniden dünyada açık ara bir numara yap­mayı vadediyor. Trump’a göre, daha fazla enerji çıkartarak ve ihraç ederek sağlana­cak refah ile tüm çevre problemlerini çö­zebilir. Trump, Alaska’daki el değmemiş coğrafyaya da el atmak ve oradan da petrol ve doğal gaz çıkarmak istiyor.

Karbon emisyonunun en büyük sorum­lusu olarak ABD’nin, bunun karşılığında ödemesi gereken parasal bedelin de büt­çelerinde kalacağını düşündüğünüzde, Trump’ın bu görüşü, seçmende fazlasıyla karşılık buluyor.