AB Komisyonu 2024 Yılı Türkiye Ülke Raporu’nda, tarımsal destek politikasının, AB Ortak Tarım Politikası ilkelerinden uzaklaşmaya devam ettiği belirtildi. Raporda; Türkiye’nin gıda güvenliği kapsamında başta çiğ süt için olmak üzere, gıda işletmelerini AB standartlarını karşılayacak şekilde iyileştirmesi, AB’nin pestisit kalıntı limitlerine uyması ve Tek Sağlık yaklaşımını zoonoz kontrol sistemine entegre etmesi gerektiği kaydedildi.
Arnavutluk, Bosna Hersek, Kosova, Karadağ, Kuzey Makedonya, Sırbistan, Gürcistan, Moldova Cumhuriyeti, Ukrayna ve Türkiye’nin AB’ye katılım yolunda kaydettikleri ilerleme ve mevcut durumlarının ayrıntılı bir değerlendirmesini içeren yıllık Genişleme Paketini kabul eden Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan raporda, Türkiye AB için “kilit bir ortak” olarak nitelendirildi. Raporda, üyelik müzakerelerinin 2018’den bu yana ilerlemediği, AB’nin demokratik standartlar, hukukun üstünlüğü ve yargı bağımsızlığı ile temel haklar konusunda geriye gidişle ilgili kaygılarının giderilmediği belirtildi.
AB Komisyonu’nun 2024 Yılı Türkiye Raporu’nda, tarım ve kırsal kalkınma, gıda güvenliği ile balıkçılık ve su ürünleri fasıllarına ilişkin çarpıcı değerlendirmeler yer aldı. İşte o değerlendirmeler:
“Tarımsal destek politikası, AB ilkelerinden uzaklaşıyor”
Raporun “GRUP 5: Kaynaklar, Tarım ve Uyum” başlığı altında yer verilen “Tarım ve Kırsal Kalkınma” başlıklı 11. Fasıl’da, Türkiye’nin tarım ve kırsal kalkınma konusunda belirli bir hazırlık seviyesine sahip olduğu ve bu fasılda sınırlı ilerleme kaydedildiği belirtilerek, şu tespitler yapıldı:
“Türkiye’nin tarımsal destek politikası, AB Ortak Tarım Politikası ilkelerinden uzaklaşmaya devam etmiştir. IPARD’ın uygulanmasında iyi bir ilerleme kaydedilmiş, tüm ülke çapında kapsamı genişletilmiş ve önemli fon dağıtımı sağlanmıştır.
AB Komisyonunun geçen yılki tavsiyeleri kısmen uygulanmış olup, geçerliliğini korumaktadır. Gelecek yıl Türkiye;
· Tarımsal destek politikasını AB müktesebatıyla uyumlu hale getirmelidir.
· Çiftçi sürdürülebilirlik veri ağı (FSDN) ve entegre idare ve kontrol sistemi (IACS) kurmalıdır.
· Sığır eti ve canlı büyükbaş hayvan ithalat kotalarının açılması ve saydam şekilde yönetilmesini sürdürülebilir bir temelde sağlamalıdır.”
“Gıda güvenliği için gıda tesisleri güncellenmeli”
“Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı Politikası” başlıklı 12. Fasıla ilişkin raporda öne çıkan bulgular da şöyle:
“Türkiye gıda güvenliği, veterinerlik ve bitki sağlığı politikası alanında belirli bir hazırlık seviyesine sahiptir. Raporlama döneminde bu alanda genel olarak ilerleme kaydedilmemiştir. Türkiye’nin gıda güvenliği konusunda AB standartlarına uygun hale gelmesi için gıda işletmelerini iyileştirmesi gerekmektedir. Bu alanda AB müktesebatının tam olarak uygulanması için kayda değer çabalara ihtiyaç duyulmaktadır.
AB Komisyonu’nun geçen yılki tavsiyeleri karşılanmamış olup, geçerliliğini korumaktadır. Türkiye önümüzdeki yıl;
· Başta çiğ süt için olmak üzere, gıda işletmelerini AB standartlarını karşılayacak şekilde iyileştirmelidir.
· AB’nin azami pestisit kalıntı limitlerini uymalı ve tekrarlayan eksiklikleri etkin şekilde ele almalıdır.
· AB’nin One Health-Tek Sağlık yaklaşımını, zoonoz kontrol sistemine entegre etmelidir.”
Balıkçılık ve su ürünleri alanında ilerleme kaydedildi
Türkiye’nin orta düzeyde hazırlık seviyesine sahip olduğu belirtilen “13 Fasıl: Balıkçılık ve Su Ürünleri” başlığında, kaynakların korunması ve filo yönetiminde yasal çerçevenin iyileştirilmesiyle bazı ilerlemeler kaydedildiğinin altı çizildi.
AB Komisyonunun geçen yılki tavsiyelerinin kısmen uygulandığı ve geçerliliğini koruduğu belirtilen balıkçılık ve su ürünleri başlığında önümüzdeki yıl Türkiye’nin yapması gerekenler şöyle sıralandı:
· Balıkçılık yönetimini AB mevzuatıyla uyumlu hale getirme çabalarını artırmalı, veri toplama ve sürdürülebilir balıkçılık yönetimini destekleyen bilimsel danışmanlık için veri paylaşımı sağlamalıdır.
· Pazar politikasını özellikle meslek kuruluşlarının tanınması ve rollerini düzenleyen kriterlerde AB kurallarıyla uyumlu hale getirme çabalarını artırmalıdır.
· Akdeniz’de iyi bir uyum düzeyi sağlamak için AB standartlarına uygun olarak denizde balıkçılık kontrol ve denetimini iyileştirmeye devam etmeli; yasa dışı, kayıt dışı ve düzensiz balıkçılıkla mücadeleye yönelik önemli çaba göstermelidir.
Dışişleri Bakanlığının değerlendirmesi
Avrupa Komisyonu’nun 2024 yılı Genişleme Strateji Belgesi ile Türkiye Ülke Raporu’na ilişkin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada ise şöyle denildi:
“2024 yılı Türkiye Raporu’nda, AB’nin özellikle siyasi kriterler ve iç siyasi dinamikler konusundaki haksız değerlendirmelerini reddediyoruz.
Rapor’da, makroekonomik politikalarda kaydedilen ilerlemeye atıfta bulunulmasını ve Türkiye’nin hem işleyen piyasa ekonomisine ileri düzeyde uyumunun hem de Birlik içindeki rekabet baskıları ve piyasa güçleriyle baş edebilme kapasitesinin vurgulanmasını kayda değer buluyoruz.
Rapor, Türkiye’nin, mevzuatını AB müktesebatıyla uyumlu hale getirerek birçok alanda AB standartlarına uyum sağladığını teyit etmektedir. Ortaklık Konseyi ve kritik alanlarda Yüksek Düzeyli Diyalog Toplantıları gibi askıya alınan tüm yapısal diyalog mekanizmalarının yeniden canlandırılmasıyla, pek çok alanda ortak adım atmak mümkündür.”
www.gidahatti.com/haber/22249684/abden-tarim-ve-gida-sektoru-icin-dikkat-ceken-talepler
