Avrupa’da Norveçli üreticilerle rekabet eden Türkiye su ürünleri sektörü, bu yıl ihracatını 2 milyar doların üzerine çıkarmak için çalışmalarını hızlandırdı. Rusya ve Japonya’daki fiyat baskısını alternatif pazarlarla aşmak isteyen sektör, dünya devi Çin’e girmeye hazırlanıyor.
Dünyada en çok ticareti yapılan gıda ürünlerinden su ürünleri pazarında Türkiye’nin gücü de hızla yükseliyor. Su ürünleri ihracatında dünyada 26’ncı olan Türkiye, üretiminin yüzde 80’ini başta Avrupa olmak üzere Japonya, Rusya gibi ülkelere ihraç ediyor. Geçen yıl 1.7 milyar dolar olan su ürünleri ihracatında bu yılki hedef 2 milyar doları yakalamak. Ana pazarı Avrupa’daki payını korumak isteyen Türk balıkçısı, aynı zamanda Çin, Tayland, Polonya gibi alternatif pazarlara da ürünler vermek istiyor. İstanbul Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği (İSHİB) Başkan Yardımcısı Oğulcan Kemal Sagun, “Özellikle Türk somonunda iki ana pazarımız, yüzde 80 pay ile Rusya ve Japonya. Ama buralarda fiyat dayatmalarıyla ilgili sorunlar başlıyor. O yüzden Çin gibi alternatif ülkelere gitmemiz lazım” dedi.
“Süpermarket alıcılarına tanıtacağız”
Ağustos ayında Şangay’da düzenlenecek dünyanın sayılı balık fuarlarından birine katılıp Türk su ürünleri tanıtım gecesi yapacaklarını açıklayan Sagun, Çinli süpermarket alıcılarına Türk su ürünlerini tanıtacaklarını belirtti. Çin, su ürünleri sektöründe en büyük üretici ve ihracatçı olmanın yanı sıra en büyük alıcı konumunda yer alıyor. Dünya su ürünleri ihracatının yüzde 9’unu gerçekleştiren Çin’in en çok sattığı su ürünleri kafadanbacaklılar, karides, çift kabuklu yumuşakçalar. Türkiye açısından önemli bir pazar olan Çin, aynı zamanda Japonya, ABD, Güney Kore gibi pazarlarda büyük de bir rakip. Dünya su ürünleri ihracatının 2022 rakamlarına göre, parasal değeri ise 176 milyar dolar.
Türk somonunu doğru anlatmak
Dünya genelinde balıkçılık dendiğinde ilk akla gelen ülkelerden Norveç, dünyanın en büyük çiftlik Atlantik somonu üreticisi. Norveç, morina gibi küçük pelajik türlerin ve derin su balık türlerinin önemli miktarda avcılığını da gerçekleştiriyor. Türkiye ile Norveç’in en çok karşı karşıya kaldığı ürün grubu ise somon. Türk somonu ile Norveç somonunun aynı aileden geldiğini anlatan İSHİB Başkan Yardımcısı Oğulcan Kemal Sagun, “Norveç, pazarlama çalışmaları ve devlet desteği ile somonunu trend haline getirdi. Bugün bizim tezgahlarımızda bile Türk somonu 169 TL iken Norveç somonu 699 TL. Bizim ürünümüz de aynı. Hatta sularımız daha temiz. Ama satıcılara sorduğumuzda ‘Norveç’ten geliyor daha kaliteli’ cevabını alıyoruz. Türk somonu çok daha kaliteli. Bu algının zaman içinde değişmesi için çalışıyoruz” diye konuştu. Sagun, Türk somonunun Rusya ve Japonya’daki bilinirliğini tüm dünyaya yaymak istediklerini vurguladı. Birlik verilerine göre, 2024ilk çeyreğinde Türk somonu ihracat değeri yüzde 157’lik artış gösterdi. Geçen yılın ilk 3 ayında 37.7 milyon dolarlık somon ihraç eden Türkiye, ihraç değerini bu yılın aynı döneminde 97 milyon dolara çıkardı.