Avrupa Birliği’ne üye ülkeler çiftçi protestoları ile sarsılıyor. 2022’de başlayan eylemler geçtiğimiz iki hafta içinde şiddetlendi ve durulacak gibi gözükmüyor.
Polonya, Hollanda, Almanya, Fransa, Romanya, İtalya, İspanya, Yunanistan, Macaristan…
Geçen hafta 1.200 traktör Brüksel’de Avrupa Birliği Parlamento Binasını kuşattı, eylemciler binayı yumurta ile sıvadılar. Gece gündüz süren protestolarda çiftçiler polisle çatıştı. Belçika Başbakanı’nın evine giden yollar traktörler tarafından kapatıldı. Fransa’da çiftçiler caddelere saman ve gübre yığdılar.
Çiftçi olmak gerekmiyor Avrupa’daki tarım kriziyle ilgilenmek için. Dünyada emekçi sınıflar devrimini arıyor ve Avrupa da aday coğrafyalardan biri. Eğer bir ülkede küçük çiftçilerin rahatı yerindeyse düzen devrime karşı önemli bir tampon elde etmiş demektir. Tersi de doğru, çiftçi krizi sadece bu kesimi ilgilendirmez kentlerdeki işçi sınıfının gıda güvenliği sorununu da doğurur.
Günümüzden 11 bin yıl kadar önce başlayan neolitik devrim insanlığı üretici kılmış ve bir süre sonra tarımsal artı ürün büyük kentleri ve toplumsal işbölümü mümkün hale getirmişti. Kentlerdeki emek sömürüsü de dolayısıyla yeterli tarımsal üretimde zemin buluyordu.
Avrupa Birliği kapsamında 2020 yılında 8 milyon civarında tarım çalışanından bahsediliyor. Romanya (%25), Bulgaristan (%18), Yunanistan (%11) ve Polonya (%11) olmak üzere dört ülkede toplam işgücünün %10’dan fazlası tarımda istihdam ediliyor. Diğer ülkelerde ise işgücünün %2’sinden azı tarımda bulunuyor. Tarım çiftliklerinin üçte ikisi 5 hektarın altındaki yüz ölçümüyle küçük işletmeler. Tarım çalışanlarının ise ancak %12’si 40 yaşın altında bulunuyor.
Giderek sayıca azalan ve yaşlanan tarımsal nüfusun bizzat kendisi bir devrim dinamiği olmaktan çok işçi sınıfının beslenme sorunu üzerinden bir dinamik haline geliyor.
Şimdi neden Avrupa’da bir tarım krizi yaşandığına bakabiliriz.
