“Adına ister envanter diyelim isterse Genel Tarım Sayımı, belli yıllarda tekrarlanma yerine, her an değişen ve dönüşen koşulları içerecek “dinamik yapılanma ve işleyişe” göre tasarlanmalı ve kurgulanmalıdır.”
Daha önce yapılan “Genel Tarım Sayımı” çalışmalarıyla ilgili özet bilgi edinmek isteyenler, Nasıl Bir Ekonomi’de 27 Eylül 2023 günü yer alan Ali Ekber Yıldırım’ın “Cumhuriyetten günümüze 7 tarım sayımı” başlıklı yazısını okumalı.
Ölçmenin, saymanın, görselleştirmenin ve kavramlaştırmanın gelişme yaratmanın temel dinamiği olduğunu bilen; Envanter, veri, veri ehlileştirme, veri analizi, ihtiyaç tanımlanması, öncelik belirlenmesi konularının çok önemli olduğunu kavrayan her yurttaş, tarımsal alanda yapılması planlanan ”sayımın” başarılı olmasına katkı yapmalı.
Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü ile Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) arasında imzalanan “Genel Tarım Sayımı Protokolü” hayata taşınırken; ”dinamik envanter” ihtiyacı üzerinde düşünmeliyiz. Envanter hazırlama metodunun ülkemizin koşullarını dikkate alınarak belirlemeliyiz. İlkesiz gizlik tuzaklarından uzak durulmalı, geribildirim mekanizmasını oluşturulmalı ve etki analizler yaparak hesap verebilirlik alanlarında ciddi adımlar atmalıyız.
“Dinamik envanter” yapılanmasına geçilmeli
Yapılacak olan sayımın işlevsel olmasına özen göstermeliyiz. Öngörülen hedeflere ulaşılmasını sağlamak için atılması gereken ilk adım; geçmiş dönemlerde sayımların ürettiği yararın ne olduğunu sorgulama olmalı.
Daha önce yapılan sayımlarda hangi metotların uygulandığını, belirlenen nicel verilerin gelecek planlamada ne kadar işe yaradığı hakkında net bilgilere ulaşılmalı. Geçmişteki sayımlara harcanan emek, zaman ve para ile alınan sonuçlar karşılaştırılmalı, yapılacak yeni sayımın ne işe yarayabileceği alabildiğine sorgulanmalı. Gerekli tarih bilinci oluşturulursa, yeni sayımdan beklenen yarar hedeflerine daha yakın durulabilir.
Özellikle de, bilim ve teknolojik değişmeleri, küresel ölçekte jeo-ekonomik, jeo-politik ve jeo- stratejik eğilimlerin, eğilimlerin bugünün koşullarında yarattığı fırsat ve tehlikelerin neler olduğunu öngörmede önceki sayım çalışmalarının analizi yolumuzun önündeki engellerin aşılmasını kolaylaştırabilir.
Adına ister envanter diyelim isterse Genel Tarım Sayımı, belli yıllarda tekrarlanma yerine, her an değişen ve dönüşen iç ve dış koşulları dikkate alan “dinamik yapılanma ve işleyiş” gereklerine göre tasarlanmalı, kurgulanmalı ve yapılandırılmalı. Yapıların içine hayat dolduracak olan insan kaynağı da yeni ve gelişen ihtiyaçları kavrayacak niteliklerle donatılmalı.
