Son dönemde zeytinyağı fiyatları o kadar arttı ki, hem tüketici hem üreticiler bu durumdan şikayetçi. Peki önümüzdeki dönemde zeytinyağı fiyatları nasıl değişecek? Fiyatlar düşecek mi?
Geçtiğimiz iki yıl içinde zeytinyağı fiyatları astronomik fiyatlara yükseldi. Politikacılar da fiyat artışlarından hızlı bir şekilde para kazanmaya hazır dolandırıcıların artmasından endişe duyarak şikayetlerini dile getiriyor.
Avrupa Komisyonu sözcüsü “Komisyonun dolandırıcılığa karşı toleransı yok. Tüketicilere AB’de iyi kalitede zeytinyağı sağlamak amacıyla komisyon yıllık çalıştaylar düzenlemekte, kontrollerin doğru bir şekilde uygulanmasını sağlamak için AB ülkeleri arasında işbirliğini teşvik etmekte ve zeytinyağı konusunda çalışanlar için ilgili bilgi alışverişini sağlamaktadır” diye konuştu.
Perakendeciler ise bu kaos ortamında fiyatları yükseltmekle suçlanıyor.
Çiftçiler birliği La Unió’nun genel sekreteri Carles Peris Ramos, “Ürünlerimizin başlangıç fiyatı sadece %3 oranında arttı. Buna karşın tüketiciler büyük süpermarketlerden alışveriş yaparken %59 daha fazla ödüyor” şeklinde bir açıklama yaptı.
Ancak pek çok kişi süpermarketleri destekliyor ve müşterilerine tedarik sağlamakta karşılaştıkları zorlukları dile getiriyor.
Pazar içgörü firması Circana’nın Tüketici Ürünleri Endüstrisi Danışmanı Ananda Roy, FoodNavigator’a yaptığı açıklamada, “Süpermarketler, tedarik sıkıntısı, artan nakliye maliyetleri ve rekor yüksek fiyatlara rağmen raflarda stok ve bulunabilirliği korumak için inanılmaz bir baskıyla karşı karşıya. Fiyatların daha da arttığına dair spesifik bir kanıt yok. Aksine, yüksek fiyatların market harcamaları üzerindeki etkisini hafifletmek isteyen tüketicilere yardımcı olmak için karışım yağlar da dahil olmak üzere diğer seçeneklerin bulunabilirliği arttı” diye konuştu.
Ancak, fiyatı etkileyen yan konular ne olursa olsun, zeytin fiyatlarını ve dolayısıyla zeytinyağı fiyatlarını kararlı bir şekilde yüksek tutan birincil faktör halen arz. İtalyan zeytinyağı markası Filippo Berio’nun pazarlama müdürü Lisa Mullins, “Artışa, özellikle en büyük üretici ülke olan Güney İspanya’daki kuraklık koşulları neden oldu” dedi. Tüm bunlar şu soruyu akla getiriyor: Zeytin yetiştirme koşullarının iyileşeceğini gösteren işaretler var mı? Zeytinyağının fiyatı düşecek mi?
Zeytinyağının fiyatı düşecek mi?
Napolina’nın sahibi Princes Group’un pazarlama direktörü Jeremy Gibson, bu soruya “Kesinlikle evet. Hem Junta de Andalusia hem de İspanya Tarım Bakanlığı’ndan gelen resmi tahmin rakamları, 2024/25 zeytin hasadının bereketli geçeceğini gösteriyor” diye yanıt verdi. Bu, zeytinyağı endüstrisi için son derece olumlu bir haber ve zor durumdaki tüketicilere umut verecek. Aslına bakılırsa, tahmin sadece olumlu değil, arz güçlendikçe fiyatların düşmesine de yol açabilir.
Gibson açıklamasında, “Sadece Endülüs’te 5.347.700 tonluk bir hasat bekleniyor, bu da yaklaşık 1.021.000 ton zeytinyağına denk geliyor. Bu tonaja ulaşılırsa, geçen sezona göre %76,6’lık bir artış ve son beş yılın ortalamasına göre %19,7’lik bir artış olacak” bilgilerini paylaştı.
Zeytinyağı kriz sürecinde neler yaşandı
Zeytin ağaçları son iki yıldır kendilerini vuran şiddetli kuraklık koşullarından kurtulmaya başladıkça, sektörün sürekli bir gerileme içinde olabileceğine dair korkular da yatışmış görünüyor. Gibson, “2024/2025 yılları için zeytinyağı hasadının bir önceki yıla göre önemli ölçüde daha yüksek olacağı tahmin ediliyor, bu da daha iyi yetiştirme koşulları yaratan İlkbahar’daki yağmur ve ılıman sıcaklıkların sayesinde mümkün oldu. Bu ideal iklim, geçen yıl Avrupa genelinde yaşanan kuru hava ve sıcak hava dalgaları nedeniyle daha önce yok olan zeytin ağaçlarının durumunu iyileştirdi” dedi.
Bununla birlikte, arz toparlanırken, artan küresel talep nedeniyle zeytinyağı fiyatı tüketicilerin umduğu kadar hızlı düşmeyebilir. Circana’dan Roy, “Mevcut ihracat için prim ödemeye istekli olan Asya ve diğer pazarlardan gelen talep yüksek olmaya devam ediyor” diyor. Belirli pazarlardaki bu talep artışı üreticiler için iyi haber anlamına gelse de, bazı tüketicilerin pahalı zeytinyağına alternatifler araması nedeniyle Avrupa’da talepte bir düşüş söz konusu olabilir.
Tüm bunlar dikkate alındığında, zeytinyağı fiyatlarının önümüzdeki on iki ay boyunca düşmesi bekleniyor ve Circana önümüzdeki 12 ay boyunca hacim fiyatlarında %31,2’lik bir düşüş öngörüyor. Bu olumlu görünümün, sektörü büyük bir baskı altında bırakan bir değişken olan zeytin mahsullerinin devam eden başarısına bağlı olduğunu belirtmek önemli.
www.gidahatti.com/haber/22199204/zeytinyagi-fiyatlari-dusecek-mi
