Dünyada obezite vakalarının yüzde 70’i orta ve düşük gelirli ülkelerde. Bunun en büyük sebeplerinden biri ise şeker, yağ ve tuz bombardımanına tutulan ucuz ultra işlenmiş gıdaların büyük çoğunluğunun bu ülkelerde satılıyor olması. Yeni yayınlanan bir rapora göre bu durum büyük gıda şirketlerinin stratejisinden kaynaklanıyor.
Access to Nutrition Initiative (ATNI) tarafından yayınlanan gıda raporu, Nestlé, PepsiCo ve Unilever gibi büyük çok uluslu şirketlerin dünyanın yoksul bölgelerinde sattığı ürünler konusunda endişelerin haklılığını ortaya koydu. Rapor, dünyanın en büyük gıda ve içecek şirketlerinin düşük gelirli ülkelerde, zengin ülkelerdekilere kıyasla daha sağlıksız ürünler sattığı ve bu sayede paketlenmiş gıdaların dünya çapında daha yaygın hale gelmesiyle küresel obezite krizine katkıda bulunduğu uyarısında bulundu. Nitekim Dünya Sağlık Örgütü’ne göre paketlenmiş gıdaların küresel obezite krizi üzerindeki etkisi bir milyardan fazla insanı etkiliyor.
Arada uçurum var
Araştırmacılar, bu soruna dikkat çekmek için Avustralya ve Yeni Zelanda’da geliştirilen Sağlık Derecelendirmesi standardını kullandı. Bu standart, ürünleri 0 ila 5 yıldız arasında sıralıyor. Bulgular, düşük gelirli ülkelerde satılan ürünlerin Sağlık Derecelendirmesi’nde ortalama 1.8 yıldız aldığını gösterdi. Yüksek gelirli ülkelerde satılan ürünler ise ortalama 2.3 yıldız aldı. Bu dünyanın farklı bölgelerinde satılan ürünler arasında önemli bir uçurum olduğunun göstergesi olarak vurgulandı. ATNI’nin araştırma direktörü Mark Wijne,“Bu şirketlerin giderek daha aktif oldukları dünyanın en yoksul ülkelerinde sattıkları ürünlerin sağlıklı olmadığına dair çok net bir tablo var” dedi. Bulguları düşük gelirli ülkelerdeki hükümetler için bir “uyandırma çağrısı” olarak nitelendirerek onları “uyanık olmaya” çağırdı.
Nestlé’den yanıt
Dünya Bankası, aşırı kilolu veya obez olanların yüzde 70’inin düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşadığını ve bu ülkelerde şeker, yağ ve tuz oranı yüksek, uygun fiyatlı, işlenmiş gıdaların obezite, diyabet ve kalp hastalığı oranlarının artmasına katkıda bulunduğunu tahmin ediyor.
Nestlé rapora yanıt olarak gönderdiği bir e-postada şirketin “daha besleyici gıdaların satışını artırmaya ve insanları daha dengeli beslenmeye yönlendirmeye kararlı olduğunu” belirtti.
Sözcü, Nestlé’nin gelişmekte olan ülkelerdeki besin eksikliklerini gidermeye yardımcı olmak için ürünleri güçlendirdiğini de sözlerine ekledi. PepsiCo yorum yapmayı reddetti.