Türkiye’nin tarımsal mirası, FAO’nun ‘Küresel Öneme Sahip Tarımsal Miras Sistemleri (GIAHS)’ altında yürütülen Teknik İş Birliği Projesi kapsamında uluslararası bir koruma ve geliştirme programına dahil oluyor. Antalya ili sınırlarındaki tarımsal miras sistemleri için yürütülecek projeyle, çiftçilerin üretim bilgisi uzmanlığı, geçim güvenliği, biyolojik çeşitliliği ve tarımsal peyzajların korunması ile geleneksel tarımsal üretim metotları bilgisini tanımlamak ve teşvik etmek amaçlanıyor.
2005 yılından bu yana Avrupa ve Orta Asya’dan Afrika’ya, Asya ve Pasifik’ten Latin Amerika’ya, Karayipler’den Yakın Doğu ve Kuzey Afrika’ya kadar 28 ülkede 89 miras alanı ilan eden BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) GIAHS Programı, özgün tarımsal miras sistemlerini, bunlarla ilişkili peyzajları, tarımsal biyoçeşitliliği ve bilgi sistemleriyle birlikte tanımlamayı ve bir eylem planı üzerinden bu sahaları korumayı ve geleceğe taşımayı amaçlıyor.
FAO ile Tarım ve Orman Bakanlığı ortaklığında Türkiye’de yürütülecek olan “Tarımsal Miras Sistemlerinde Kapasite Geliştirme Projesi”, çevrimiçi olarak düzenlenen açılış çalıştayı ile başladı.
Antalya’nın tarımsal mirası için dosya hazırlanacak
FAO ile Tarım ve Orman Bakanlığı öncülüğünde ve ilgili paydaşların katkılarıyla Antalya ili sınırlarındaki tarımsal miras sistemleri için bir GIAHS adaylık dosyasının hazırlanması yoluyla, GIAHS konseptine ilişkin ulusal farkındalığı artırmayı ve kamu idarelerinde kapasite oluşturmayı hedefleyen proje, ayrıca çiftçilerin üretim bilgisi uzmanlığını, geçim güvenliğini, biyolojik çeşitliliği ve tarımsal peyzajların korunması ile geleneksel tarımsal üretim metotları bilgisini tanımlamayı ve teşvik etmeyi amaçlıyor.
Toplantının açılışında söz alan GIAHS Ulusal Odak Noktası ve Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) Bahçe Bitkileri Araştırmaları Daire Başkanlığı Biyoçeşitlilik ve Genetik Kaynaklar Araştırmaları Koordinatörü Dr. Çağrı Ovayurt, şunları söyledi:
“Bu proje, ülkemiz tarımının tarihi, kültürel ve çevresel zenginliklerini koruma ve geleceğe taşıma adına önemli bir adım. Tarım, yalnızca bir üretim faaliyeti olmanın ötesinde, insanlığın medeniyet yolculuğuna yön veren en temel yapıtaşlarından biridir. Geçmişten günümüze tarımsal üretim sürecinde kullanılan bilgi, yöntem ve gelenekler, biyoçeşitliliğin korunması, toplumsal sürdürülebilirlik ve kültürel devamlılık açısından büyük bir öneme sahiptir. Bu proje kapsamında, tarımsal miras sistemlerinin kayıt altına alınması, yerel kapasitenin artırılması, sürdürülebilir üretim modellerinin teşvik edilmesi ve kırsal kalkınmaya katkı sağlaması hedeflenmektedir. Bütün paydaşların bu misyonun başarıya ulaşmasında çok önemli bir role sahip olduklarını vurgulamak isterim.”
“Dünyayı tehdit eden küresel eğilimlere bir cevap”
FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Dr. Ayşegül Selışık ise “Gıda güvenliğini daha da yoğun bir şekilde hissettiğimiz ve konuştuğumuz bir zamanda, gıda güvenliğinin belki de en temel konusunu gündemde tutacağımız ve tarımsal miras sistemini konuşacağımız bu projeden büyük mutluluk duyduğumu belirtmek istiyorum. FAO’nun ve Tarım ve Orman Bakanlığının konu ile ilgili teknik uzmanlıklarını bir araya getireceği için de projenin oldukça değerli olduğunu düşünüyorum. FAO’nun her zaman dile getirdiği aile çiftçiliği ve geleneksel tarım sistemlerinin korunması, dünyayı tehdit eden küresel eğilimlere karşı bir çözüm olarak önerilen GIAHS programı ile birlikte, 2015 yılından itibaren daha da önemli bir başlık haline gelmiştir” dedi.
Antalya’nın proje için ideal bir bölge olduğunu belirten Selışık, “Yerelde, sahadaki çiftçilerin bize taşıdıkları tarım ile ilgili pratik ve geleneklerini resmileştirerek gelecek nesillere nasıl taşıyacağımızı ve taşırken gıda güvenliği kavramına nasıl katkı vereceğimizi, uygulanabilir bir mekanizmaya nasıl yansıtacağımızı göreceğiz. Antalya, tarımsal üretim açısından olduğu kadar, Türkiye’nin ihracatına verdiği katkılar ile de önemli bir il. Ayrıca, proje kapsamında pilot alan olabilecek ve iyi uygulama örneklerinin kolay uygulanabildiği bir bölge. Antalya İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüze de hem bu proje dahilinde, hem de diğer ortak projelerimizde sağladıkları tüm katkılar için teşekkür ediyorum” diye konuştu.
Yörük kültürü yaygın!
Açılışta son konuşmayı yapan Antalya İl Tarım ve Orman Müdür Yardımcısı Ömer Cebeci de, “Bugün Türkiye’nin tarımsal mirasını korumak ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla bir araya gelmemizden duyduğumuz mutluluğu belirtmek istiyorum. İlimiz Teke Yöresi içerisinde yer almaktadır; bu sebeple Yörük kültürü oldukça yaygındır. İlimiz, kültürel varlıklar açısından da oldukça zengin bir bölgededir. İlimizin bu projede yer alması bizi oldukça mutlu etti ve proje çerçevesinde üzerimize düşen sorumlulukları fazlasıyla yapmaya hazır olduğumuzu beyan etmek isteriz.” dedi.
Açılış konuşmaları sonrasında, Proje Teknik Lideri Dmitry Zvyagintsev’in moderatörlüğünü üstlendiği ve FAO uzmanlarının GIAHS’in kavramsal çerçevesini katılımcılarla paylaştıkları, sonrasında da Türkiye’nin GIAHS’a uygun olabilecek bölge ve tarımsal miras sistemlerinin masaya yatırıldığı oturumlar gerçekleştirildi. Oturumda Hacettepe Üniversitesinden Proje Ulusal Danışmanı Dr. Şenay Boyraz Topaloğlu, Antalya İl Tarım ve Orman Müdürlüğünden Şube Müdürü İbrahim Irmak, Özyeğin Üniversitesi Sürdürülebilirlik Platformu Toplumsal Güçlenme Program Yöneticisi Murat Bayramoğlu, FAO Uluslararası Proje Danışmanı Marta Arnes Garcia ve TAGEM Bahçe Bitkileri Araştırmaları Daire Başkanlığı Biyoçeşitlilik ve Genetik Kaynaklar Araştırmaları Koordinatörü Dr. Çağrı Ovayurt söz aldılar.
FAO, 2005 yılından bu yana Avrupa ve Orta Asya’dan Afrika’ya, Asya ve Pasifik’ten Latin Amerika’ya, Karayipler’den Yakın Doğu ve Kuzey Afrika’ya kadar 28 ülkede bu tür 89 miras alanı ilan etmiş bulunuyor. FAO GIAHS Programı, bu özgün tarımsal miras sistemlerini, bunlarla ilişkili peyzajları, tarımsal biyoçeşitliliği ve bilgi sistemleriyle birlikte tanımlamayı ve bir eylem planı üzerinden bu sahaları korumayı ve geleceğe taşımayı amaçlıyor.
www.gidahatti.com/haber/22540619/turkiyenin-tarimsal-mirasi-kuresel-platforma-cikiyor
