Türkiye’de 2008 yılında 4 kişi olan ortalama hanehalkı büyüklüğü 2023 yılında 3,14 kişiye düşerken, 2015 yılında yüzde 14,4 olan tek kişilik hanehalklarının oranı geçen yıl yüzde 19,7’ye yükseldi. Tek kişilik hanehalklarının yüzde 13,7’si, tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının yüzde 21,6’sı, geniş ailelerden oluşan hanehalklarının yüzde 25,7’si yoksulluk sınırının altında yaşıyor.
BM Genel Kurulu tarafından 15 Mayıs günü, 1994 yılından itibaren “Uluslararası Aile Günü” olarak kutlanıyor. Her yıl ailenin korunması ve güçlendirilmesi amacıyla belli temalara dikkat çekilen Uluslararası Aile Günü’nün bu yılki teması, “Aileler ve İklim Değişikliği: Uluslararası Aile Yılı +30” olarak belirlendi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Uluslararası Aile Günü’nü de kapsayan 15-21 Mayıs Aile Haftası’na özel olarak 2023 yılı Aile İstatistiklerini yayımladı.
Ortalama hanehalkı büyüklüğü azaldı
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, Türkiye’de 2008 yılında 4 kişi olan ortalama hanehalkı büyüklüğünün, azalma eğilimi göstererek 2023 yılında 3,14 kişiye düştüğü görüldü.
Türkiye’de 2023 yılında ortalama hanehalkı büyüklüğünün en yüksek olduğu il, 4,86 kişi ile Şırnak oldu. Şırnak ilini 4,67 kişi ile Şanlıurfa ve 4,61 kişi ile Batman izledi. Ortalama hanehalkı büyüklüğünün en düşük olduğu iller ise 2,54 kişi ile Çanakkale oldu. Bu ili, 2,60 kişi ile Giresun ve 2,61 kişi ile Balıkesir izledi.
Tek kişilik hanehalklarının oranı arttı
ADNKS sonuçlarına göre, 2015 yılında %14,4 olan yalnız yaşayan fertlerden oluşan tek kişilik hanehalklarının oranının 2023 yılında %19,7’ye yükseldiği görüldü.
Tek çekirdek aile olarak ifade edilen, yalnızca eşlerden veya eşler ve çocuklarından veya tek ebeveyn ve en az bir çocuktan oluşan hanehalklarının oranı, 2015 yılında %66,9 iken 2023 yılında %63,8’e geriledi. Diğer yandan, geniş aile olarak tanımlanan ve en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanehalklarının oranı 2015 yılında %16,5 iken 2023 yılında %13,2’ye düştü.
Aralarında eş, anne-çocuk veya baba-çocuk ilişkisi olmayan fertleri içeren; diğer bir ifadeyle çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarının oranında artış olduğu gözlendi. Söz konusu hanehalklarının oranı 2015 yılında %2,2 iken 2023 yılında %3,3’e yükseldi.
Tek kişilik hanehalkları oranı en yüksek Gümüşhane, en düşük Batman’da oldu
İllere göre hanehalkı tipleri incelendiğinde, 2023 yılında tek kişilik hanehalklarının oranının en yüksek olduğu ilin %30,4 ile Gümüşhane olduğu görüldü. Gümüşhane ilini %29,2 ile Tunceli ve %29 ile Giresun izledi. Diğer yandan tek kişilik hanehalklarının oranının en düşük olduğu il ise %11,1 ile Batman oldu. Bu ili %11,8 ile Van ve %11,9 ile Diyarbakır izledi.
Tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının oranının en yüksek olduğu il, 2023 yılında %72,2 ile Gaziantep oldu. Gaziantep ilini %71,7 ile Diyarbakır ve %71,6 ile Şanlıurfa takip etti. Tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının oranının en düşük olduğu il ise %50,8 ile Gümüşhane oldu. Gümüşhane ilini %50,9 ile Tunceli ve %54,1 ile Artvin izledi.
Hanehalklarının yapısı
Türkiye’de 2023 yılında toplam hanehalklarının %10,6’sını tek ebeveyn ve çocuklardan oluşan hanehalkları oluşturdu. Toplam hanehalklarının %2,4’ünü baba ve çocuklardan oluşan, %8,2’sini ise anne ve çocuklardan oluşan hanehalklarının oluşturduğu görüldü.
Tek ebeveyn ve çocuklardan oluşan hanehalklarının oranının en yüksek olduğu il, 2023 yılında %13,2 ile Elazığ oldu. Bu ili, %12,9 ile Bingöl ve %12,7 ile Adana illeri izledi. Bu oranın en düşük olduğu iller ise %7,4 ile Ardahan, %8 ile Kars ve %8,1 ile Yozgat oldu.
www.gidahatti.com/haber/20182958/turk-ailesi-kuculuyor-ve-yoksullasiyor