Araştırmacılar, artan küresel sıcaklıkların felaketle sonuçlanabileceği konusunda uyarıyor. Küresel gıda ve içecek sektörü bu dönüşüme nasıl uyum sağlayabilir?
Finlandiya’daki Aalto Üniversitesi’nden bir ekip tarafından yapılan çalışma, artan sıcaklıkların küresel gıda güvencesi üzerindeki yıkıcı etkileri konusunda önemli sonuçlara ulaştı. Çalışma bulguları, 1,5 santigrat dereceyi aşan küresel sıcaklık artışlarının ürün çeşitliliğinde önemli bir düşüşe yol açacağını, gıda güvencesini etkileyeceğini ve hayatları tehlikeye atacağını ortaya koyuyor.
Önceki araştırmalar dünyanın tarihi bir kuraklığa resmen girdiğini ortaya koyarken, gıda endüstrisi içinden önemli isimler kısa bir süre önce dünyanın bir felaketin eşiğinde olduğunu söylemişti.
Tedarik zinciri risk analitiği firması Everstream Analytics’in Baş Meteoroloğu Jon Davis, “Aşırı hava olaylarındaki artış ile tarımsal üretim üzerindeki etkiler arasında doğrudan bir ilişki var. Kuraklık, sel, konvektif fırtınalar ve tropikal siklonlar gibi aşırı hava olaylarındaki artışlar, onlarca yıldır devam ediyor. Son zamanlarda bu artışlar hızlandı” dedi.
Tarımsal ürünlerin yarısı tehdit altında
Yükselen küresel sıcaklıkların etkisi şimdiden hissediliyor. “Isı enflasyonu”, gıda ve içecek sektöründe kullanılan bir terim haline geldi.
Aalto Üniversitesi’nden bir araştırma ekibi yükselen sıcaklıkların, değişen yağış düzenlerinin ve artan kuraklığın 30 büyük gıda mahsulü üzerindeki etkilerini analiz etti. Elde edilen bulgular, düşük enlem bölgelerinde ciddi sorunlar yaşanacağını ve tarımsal üretimin yarısının değişen iklim koşulları nedeniyle risk altında olacağını gösteriyor. Dahası, bu bölgeler tarımsal ürün çeşitliliğinde önemli bir düşüş yaşanacak. Bu da gıda güvenliğini daha fazla tehdit edecek.
Araştırma ekibinin başında olan Sara Heikonen, “Çeşitlilik kaybı, belirli alanlarda yetiştirilebilecek gıda ürünlerinin önemli ölçüde azalabileceği anlamına geliyor. Bu, gıda güvenliğini azaltacak ve yeterli kalori ve protein almayı daha da zorlaştıracak” dedi.
Ekilebilir araziler daralıyor
Küresel ısınma, pirinç, mısır, buğday, patates ve soya fasulyesi gibi temel mahsulleri yetiştirmek için mevcut küresel ekilebilir arazi miktarını azaltıyor. Bu temel tarımsal ürünler, dünyanın gıda enerjisi alımının 3’te 2’sinden fazlasını oluşturuyor.
Heikonen, “Düşük gelirli bölgelerde gıda güvencesi için elzem olan yam gibi tropikal kök mahsulleri ile tahıllar ve baklagiller özellikle savunmasız. En çok etkilenecek bölge olan Sahra Altı Afrika’da, küresel ısınma 3 santigrat dereceyi aşarsa, mevcut üretimin neredeyse 4’te 3’ü risk altında olacak” dedi.
Orta ve yüksek enlemli bölgeler muhtemelen mahsul yetiştirme arazilerini koruyacak. Ancak araştırmacılar, belirli tarımsal ürünler için bölgelerin değişeceğini öngörüyor. Bu alanlarda, yetiştirme koşulları değiştikçe mahsul çeşitliliğinde de bir artış olması muhtemel.
Heikonen, “Armut gibi ılıman meyvelerin yetiştirilmesi daha kuzey bölgelerde daha yaygın hale gelebilir” dedi.
Diğer tehditler artıyor
İklim koşulları bazı bölgelerde elverişli kalsa bile araştırmacılar, diğer faktörlerin üretim koşullarını etkileyebileceği konusunda uyarıyor. Araştırma ekibinden Profesör Matti Kummu, “Isınma, modelimizin içermediği yeni zararlılar ve aşırı hava olayları getirebilir. Dolayısıyla durum gerçekten o kadar da siyah beyaz değil” dedi.
Araştırmadan elde edilen sonuçlar Nature Food dergisinde yayınlandı.
www.gidahatti.com/haber/24602773/tarimsal-urunlerin-yarisi-yok-olma-tehlikesiyle-karsi-karsiya
