İzmir’de düzenlenen “Tarımın Dijital Dönüşümünde Mesleki Perspektifler: Türkiye’de Tarım Mesleklerine Dijital Becerilerin Entegrasyonu Çalıştayı”nda, dijital teknolojilerin ve genç istihdamın Türk tarımının geleceğini nasıl etkileyeceği tartışıldı. “Sağlıklı gelecek tarımda” vurgusu yapılan Çalıştayda, gerek kırsal kesimin gerekse de tarım sektörünün dijital uçurum riskiyle en çok karşı karşıya kalan kesimler olduğuna dikkat çekildi.
İzmir Ticaret Borsası, Yaşar Üniversitesi, FAO ve Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) iş birliğiyle düzenlenen “Tarımın Dijital Dönüşümünde Mesleki Perspektifler: Türkiye’de Tarım Mesleklerine Dijital Becerilerin Entegrasyonu Çalıştayı”, İzmir’de gerçekleştirildi.
Türkiye’de tarımsal mesleklere dijital becerilerin entegrasyonu konusunun ele alındığı Çalıştayda, özellikle kırsal kesimde yaşayan gençler öncelikli olmak üzere Türkiye’de sayıları hızla artan tarım meslekleri için dijital becerilerin nasıl geliştirileceğine dair yöntemler, mevcut küresel eğilimler ve ulusal ihtiyaçlar ışığında tartışıldı. Dijital tarıma geçişle beraber oluşan yeni mesleklerin standartlarının ve yeterliliklerinin belirlenmesi için etkili bir iş birliği ortamı oluşturmayı hedefleyen çalıştay, tarım-gıda sektöründe yaşanan dijitalleşmenin istihdam olanakları, iklim dostu tarım uygulamaları ve sürdürülebilir çözümler üzerindeki etkisine odaklandı.
Tarım sektörünün paydaşlarını bir araya getiren çalıştayda, Türkiye tarım-gıda sektöründeki mevcut ulusal mesleki standartlar ve yetkinlikler çerçevesinde yeni dijital becerilerin tarımsal mesleklere nasıl entegre edileceği konusunda izlenecek yol haritası ortaya konuldu.
“Tarımda 59 olan yaş ortalaması, 30’a çekilmeli”
Çalıştayın açılışında konuşan Yaşar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Levent Kandiller, Yaşar Topluluğu’nun kurduğu vakfın üniversitesi olarak özellikle gıda ve tarıma yatırım yapmayı tercih ettiklerini ifade etti. Tarım sektörüne gençleri kazandırmanın önemine vurgu yapan Prof. Dr. Kandiller, şunları söyledi:
“Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi’nde teknolog yetiştirmek istiyoruz. Ziraat fakültelerini klasik eğitim yöntemlerinin yanında yenilikçi eğitim öğretim yapıyoruz. Tarımda 59 varan yaş ortalamasını 30’lu yaşlara çekmek gerekiyor. Bu nedenle gençleri sektöre kazandırmalıyız. Üniversite olarak hedeflerimizden biri tarımdaki verimliliği ve etkinliği artırmaya katkı sağlamak. Bu amaçla üniversite ile bir araştırma merkezinin aynı kampüs içinde kümelendiği bir modeli yaratmaya çalışırken, İzmir Ticaret Borsası (İTB) ile çok önemli bir adım attık. İTB öncülüğünde İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA), Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Tarım Orman Bakanlığı’nın katkılarıyla Menemen’de kurulan Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi yerleşkesinin içine bir hızlandırıcı ile birlikte teknoloji merkezi kurmaya başlıyoruz. Hızlandırıcımız açılmak üzere. Sektörün tüm paydaşları, finans kuruluşları da orada olacak. Teknoloji geliştirilen ve lobi faaliyetleri de yapılacak bir merkez olacak. Oradaki ana tema dijital tarım teknolojileri bunu paydaşlarla hayata geçirmenin gururunu yaşıyoruz.”
“Tarım sektörü ve kırsal kesim, dijital uçurum riskiyle karşı karşıya”
FAO Türkiye Kıdemli Program Koordinatörü Özcan Türkoğlu ise tarımda dijitalleşmeyi ön plana alan projeler yaptıklarını belirterek, “Gittiğimiz uluslararası organizasyonlarda Türk tarımına büyük bir ilgi olduğunu görüyoruz. Türkiye tarımsal gayri safi hasılaya bakıldığında dünyadaki 8’inci ülke. Bu büyük bir potansiyel. Ayrıca Türkiye’nin milli ekonomisinde tarımın yüzde 6,5 oranında olması sektörün önemini ortaya koyuyor. 1982 yılından bu yana FAO Türkiye hizmet veriyor. Bugün itibariyle 17’si aktif 13’ü uygulamayı bekleyen 30 projemiz var. Bunların arasında dijital tarım ile ilgili olanlar var. FAO’nun dünyanın farklı noktalarında hayata geçirdiği Dijital Köyler Projesini Ankara’nın 7 ilçesinde başlattık. Ayrıca dijital uygulamalı çiftçi okulları modelimizi hayata geçirdik. Kadın kooperatifleri için bir e ticaret platformu olan “Hep Yerinden”i kurduk. Bu konudaki çalışmalarımız artarak sürecek” dedi.
Çalıştay fikri ortaya çıktıktan sonra, bunun için doğru adresin İzmir olduğuna karar verdiklerini belirten Türkoğlu, “Bunun ana sebebi, İzmir’in dijital tarım ekosisteminin bu konu için çok ideal olduğunu düşünmemizdi. Gerek kırsal kesimin gerekse de tarım sektörünün dijital uçurum riskiyle en çok karşı karşıya kalan kesimler olması, bu tür konuların çalışılmasını oldukça değerli kılıyor. MYK ve FAO olarak Ankara’da başlattığımız bu çalışmanın, önümüzdeki aylarda bu alandaki farklı alt konularla devam etmesi konusunda bir beklentimiz var” diye konuştu.
“Tarımda yeni nesil mesleklere hazırlıklı olmalıyız”
İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ercan Korkmaz da, günümüz dünyasında geleneksel üretim ve pazarlama yöntemlerinin birçok açıdan yetersiz kaldığının altını çizdi. Tarım sektörünün ülkemiz ve dünyadaki en önemli eksikliklerinden birinin işgücü temini ve nitelikli uzman eksikliği olduğunu vurgulayan Korkmaz, sözlerini şöyle sürdürdü:
“O nedenle sektörde topyekün bir dönüşüm şart. Teknolojik dönüşümle tarımsal üretimin daha verimli, sürdürülebilir ve karlı olması mümkün. İklim değişikliği bir yandan tarımsal üretimi olumsuz etkilerken, doğal kaynaklarımız üzerindeki baskı da giderek artıyor. Modern teknolojilerle daha az kaynakla daha fazla üretim yapabilir, akıllı sistemlerle su ve enerji tasarrufu sağlayabiliriz. Erken uyarı sistemleri ile iklimsel riskleri minimize edebilir, robotlar ve otomasyon sayesinde işgücü ihtiyacını azaltabiliriz. Tarımda yeni nesil mesleklere hazırlık yapmalıyız. Tarım gibi geleneksel üretim süreçlerinin en yoğun olduğu bir sektörde, bütünsel bir dönüşüm için ortak akıl ve iş birliğinin önemli olduğuna inanıyoruz.
İTB olarak tarımda dönüşümü sağlayacak her çalışmaya destek vermeye devam edeceğiz. Önümüzdeki günlerde faaliyete geçecek olan İzmir Tarım ve Teknoloji Merkezi de bunlardan birisi. Ülkemizde bir ilk olacak hibritlemeyi kurgularken, eş zamanlı olarak tarımsal eğitim ve meslek edindirme konusunda faaliyet gösterecek vakfımız İzmir Ticaret Borsası Eğitim, Kültür ve Sosyal Entegrasyon Vakfı’nı (BORSAV) kurduk.”
“Tarım okuryazarlığını konuşmalıyız”
Mesleki Yeterlilik Kurumu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan ise; sağlıklı geleceğin sağlıklı gıda ve tarımla mümkün olabileceğini ve artık “tarımsal okuryazarlık” kavramını konuşmamız gerektiğini söyledi. İlhan, “Günümüzde tek sağlıktan bahsediyoruzb “One Health” diye bir yaklaşım var. Tek sağlık denilince tarımdan gıdaya, sudan sürdürülebilir kaynaklara, hayvancılıktan çevreye kadar pek çok bileşeni bir arada düşünmemiz gerekiyor. Doğru tarım uygulamaları ile insanların iyi gıdaya, suya ulaşmalarını sağlamalıyız. Artık tarım okuryazarlığını konuşmalıyız” dedi.
Çiftçiliğin bir meslek olarak kabul görmesi gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. İlhan, “Bu çalıştayın sonuçları ülkemizde tarım meslekleri için yeni bir perspektif açacak. Tarım mesleklerinde istihdamı artıracak ve tarım mesleklerinin bir meslek olarak benimsenmesini sağlayacak. Çiftçiliği de bir meslek olarak tanımlayabilir ve gençlerin de ilgisini bu alana çekebilirsek tarımın geleceği için çok önemli bir adım olur.” dedi.
Dijital teknolojilerle tarımda istihdam
Açılış konuşmalarının ardından FAO İnovasyon Ofisi’nden Kıdemli Tarım Uzmanı Selvaraju Ramasamy’nin “FAO’nun Tarım-Gıda Sistemlerinin Geleceğini Şekillendirecek İnovasyon ve Teknolojiler ile İlgili Çalışmaları” başlıklı çevrimiçi sunumundan sonra Çalıştay, “Tarımın Dijital Dönüşüm sürecinin Zorlukları Karşısında Tarımsal İstihdamın Geleceği” başlıklı panel ile devam etti. Yaşar Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İsmail Türkan moderatörlüğündeki panele; MYK Daire Başkanı Aylin Ramanlı, İzmir Ticaret Borsası Genel Sekreteri Dr. Erçin Güdücü, SmartMole’s firması kurucu ortağı Ömer Yuluğ ve İzmir Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Dr. Mehmet Yavuz konuşmacı olarak katıldı.
Öğleden sonra Yaşar Üniversitesi “Food Educators Programı Tanıtım Sunumu”nu, MYK ise “Avrupa Birliği Standartlarına Uygun Özgeçmiş Hazırlama ve Europass ile İş Fırsatlarına Erişim” konulu sunumunu gerçekleştirildi.
Yaşar Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Müdürü ve Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Ruhan Aşkın Uzel ve İzmir Ticaret Borsası Genel Sekreter Yardımcısı Mustafa Yağcıoğlu’nun moderasyonuyla; “Türkiye’nin Dijital Tarım Teknolojilerine Uyum Sağlaması: Tarım ve Gıda Sektöründe Daha İyi Bir İstihdam İçin Gelişen Mesleki Standartları ve Yeterlilikleri Anlamak” başlıklı bitkisel ve hayvansal üretim temalı teknik oturumda, dijital tarım teknolojilerinin sektördeki kullanım düzeyi ve talep ettiği beceriler, meslek standartları ve yeterlilikleri açısından tartışıldı.
Çalıştayın sonunda katılımcılar, gelişen dijital tarım teknolojileri ve yeni nesil tarımsal mekanizasyon süreçlerinin talep ettiği dijital becerilerin geleceği ile tarım mesleklerine entegrasyon yöntemleri üzerine değerlendirmelerde bulundular.
www.gidahatti.com/haber/22018806/tarim-sektoru-dijital-ucurum-riskiyle-karsi-karsiya